Amata phegea

Karaşar / Beypazarı / Ankara - Haziran 2020 © Mustafa Gökmen

Gözlem bildir

Dokuz benekli güve

/ Amata / Amata phegea

Sarı kemerli güve olarak da adlandırılan Amata phegea 35-40 mm kanat açıklığına sahiptir. Sadece Haziran ve Temmuz aylarında bu gösterişli formuna sahip olmasına karşın, çiçeklerden topladığı nektarlarla beslenirken kanatlarını hep açık tutması sayesinde doğa fotoğrafçıları tarafından çokça pozlanabilir. Temmuz sonu, Ağustos başı gibi yumurtladıktan sonra ölürler. Yumurtadan Mayıs ayında çıkan larvalar yaklaşık bir ayda bir kaç değişim geçirdikten sonra çiçekten çiçeğe konan gösterişli formlarına kavuşurlar.
Amata phegea seyrek ormanlık alanlar, kayalık dik yamaçlar, taşlık eğimlerde ve özellikle de çalılıklarında bulunduğu otlaklık alanlarda yaşarlar. Kuru ve sıcak habitatları tercih ettikleri belirtilse de bulundukları ortamlarda sıklıkla bir miktar nemlilik gözlenir.^[1] Güney Avrupa'da oldukça yaygındır; kuzeyde Almanya'ya, doğuda Anadolu ve Kafkasya'ya kadar gözlenebilirler.^[2]
Düşük rakımları tercih ederler; ancak güneşe bakan dağ yamaçlarında, 2000 metreye kadar yüksekliklerde gözlenebilirler.^[6]
Dokuz benekli güve bir monovoltin (yılda sadece bir kez üreyen, bir jenerasyon üreten) türdür. Yaz ayının sonlarında yumurtalarını genellikle yıllık gelişimli bitkilere yakın yerlere bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar o yıl tekrar yeşeren bu konakçı sayılabilecek bitkilerle (Plantago, Rumex, Galium, Gramineae, Taraxacum ve bunlar gibi alçak gelişen yumuşak yapraklı bitkiler^[4]) beslenerek büyürler. Tırtıl, Mayıs ayında tamamen olgunlaştığında bitki döküntüleriyle kaplı toprak üzerine sabitlenmiş bir pupa oluşturur. Yaklaşık üç hafta sonra ortaya çıkan güveler bulundukları koşullara bağlı olarak Mayıs sonundan Ağustos ayına kadar güneşli günlerde ve gündüzleri uçarlar.^[6]

Amata phegea Türkçede Dokuz benekli güve olarak adlandırılır. Amata Latincede `sevilen` anlamına gelen amatus kelimesinden türetilmiştir. Phegea Milattan önce 2.yüzyılda yaşadığı sanılan Psophis kralı Phegeus`un kızının adıdır. Psophis aynı zamanda Yunanistan`ın Mora Yarımadasında, Arcadia bölgesinde yine M.Ö.2yy`da varolan bir yerleşim adıdır; bu nedenle muhtemelen ilk tür örneğinin bu bölgede tespit edildiğine işaret etmektedir.

Morfoloji

Kanatlar 35-40 mm açıklıktadır; esas olarak siyah, belli belirsiz mavi metalik yansımalı (özellikle başlangıçta) ve belirgin beyaz beneklidir; ön kanatta sıklıkla 6 benek, arka kanatta 2 veya üç benek bulunur. Birkaç gün içerisinde siyah renk tutarlılığını yitirir, yansımalar kaybolur ve kahverengimsi koyu gri renge dönüşür. Bir çiçeğe konduklarında kanatlarını tamamen açık halde tutarlar. ve siyahtır. oldukça uzundur; çiçek üzerinde beslenirken genellikle arkalarında asılı görünümdedir; ikinci halkasında bir sarı benek, altıncı halkasında ise sarı bir kuşak bulunur. ler ipliksi ve çok uzundur ve en uç kısımları beyaz renktedir; erkek bireylerin antenleri daha kalındır.
Tırtılları yaklaşık 5 cm; gri-siyah veya koyu kahverengi; kabarık tüylerle kaplıdır. Tırtıl başı kırmızımsı-kahverengindedir.

listMap

Gözlemler

Taşocağı / Düzköy / Trabzon
Temmuz 2022 ©Enes Altıntaş Amata phegea

Kaynaklar

European lepidoptera and their ecology: Amata phegea. (2020, June 24). European Lepidoptera and their ecology - Website of Wolfgang Wagner. http://www.pyrgus.de/Amata_phegea_en.html
Fauna Europaea. (n.d.). Welcome to Fauna Europaea | Fauna Europaea. https://www.faunaeur.org/full_results.php?id=446950
A clearwing tiger moth. (2018, May 1). Ray Cannon's nature notes. https://rcannon992.com/2018/05/01/a-clearwing-tiger-moth/
Paolo Mazzei,Daniel Morel,Raniero Panfili. (n.d.). Moths and butterflies of Europe and North Africa. Moths and Butterflies of Europe and North Africa. https://www.leps.it/indexjs.htm?SpeciesPages/SyntoPheg.htm
Nine-spotted moth. (2007, July 10). Wikipedia, the free encyclopedia. Retrieved June 25, 2020, from https://en.wikipedia.org/wiki/Nine-spotted_moth
Amata phegea. (2018, December 20). Monaco Nature Encyclopedia. https://www.monaconatureencyclopedia.com/amata-phegea-2/?lang=en
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Amata etimolojisi

phegea etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler