floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Adonis microcarpa
 
Bu tür için henüz fotoğraf bulunmamaktadır
Gözlem bildir
Çiçeğesor
Ranunculaceae / Adonis / Adonis microcarpa
mapmapmapmapmapmap
Çiçeğesor (Adonis microcarpa) Düğünçiçeğigiller (Ranunculaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Güney Marmara, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 700 m yükseklikler arasında; mısır ve nadas tarlalarında, çukurluklar ve tahrip edilmiş  bozkırlarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Adonis microcarpa DC. şeklinde tanımlanır.

Adonis etimolojisi

Adonis cins adı Yunan mitolojisinde Afroditin âşık olduğu ölümlü olan Adonise işaret eder; vahşi bir domuzun saldırısıyla yaralanan Adonisin ölümü ardından kanı ve Aphroditin onu iyileştirmek için kullandığı büyülü nektar toprağa süzülür ve oradan kan renginde çiçekler çıkar; Adonis cins adı bu mitolojik öyküye atıf yapar.

microcarpa etimolojisi

Microcarpa: Latincede `çok küçük` anlamına gelen `micro` kelimesi ile `meyve` anlamına gelen `carpa` kelimesinin birleşiminden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. DC. kısaltması bilim insanı Augustin Pyramus de Candolle (1778-1841) için kullanılmıştır; Candolle İsviçreli bir botanikçidir

Morfoloji


10-30 cm boylanabilen, tüysüz tek yıllık, sıklıkla genişçe dallanmış bitki. yaprak lobları şeritsi-sert kıllı. Çiçekler 15-20 mm çapta. Çanak yapraklar eflatunumsu, tüysüz, yayılı. Taç yapraklar ters yumurtamsı, kızıl veya nadiren sarı, tabanda siyah. Akenler birbirine çok yakın kalabalık, ~ 3 mm, buruşuk-ağsı, sırt kısım küt uçlu hörgüçlü, boyuncuktan daha kısa ve ona yakın fakat yapışık değil, dip kısmı enine dişli, sıklıkla belirsiz; gaga (dar uç kısım) yukarı doğru kıvrımlı, kısa, mavimsi.

Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Adonis türleri: A.aestivalis, A.aleppica, A.annua, A.cyllenea, A.dentata, A.eriocalycina, A.flammea, A.microcarpa, A.wolgensis




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2024)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)