floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Amygdalus trichamygdalus
 
Pülümür / Tunceli - Haziran 2023 © Mustafa Gökmen
Amygdalus trichamygdalusAmygdalus trichamygdalusAmygdalus trichamygdalusAmygdalus trichamygdalus
Gözlem bildir
Haşmetbademi
Rosaceae / Amygdalus / Amygdalus trichamygdalus
mapmap
Haşmetbademi (Amygdalus trichamygdalus) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de sadece Orta Fırat alt bölgesinde doğal yayılış göstermektedir. Amygdalus trichamygdalus var. elongata Browicz, Hakkari bölgesine özgü endemik bir varyetedir.

Bilimsel olarak Amygdalus trichamygdalus var. trichamygdalus (Hand.-Mazz.) Woronow şeklinde tanımlanır.

Amygdalus etimolojisi

Amygdalus cins adı Eski Yunancada `badem ağacı` anlamına gelen amygdalos kelimesinden türetilmiştir; ilk defa 1754 yılında ΄çok sayıda erkek organa, genellikle kadifemsi bir dış yüzeye ve derin oluklu bir çekirdeğe sahip olan (şeftali ve badem gibi Prunus cinsi bitkileri de dahil olmak üzere) Asya΄ya özgü odunsuları tanımlamak için kullanılmıştır. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Hand.-Mazz. kısaltması bilim insanı Heinrich Raphael Eduard Handel-Mazzetti (1882-1940) için kullanılmıştır; Handel-Mazzetti Avusturyalı bir botanikçidir Woronow kısaltması bilim insanı Jurij Nikolaewitch Woronow (1874-1931) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Dikensiz çalı veya ağaç olup genç sürgünler çıplaktır. Yapraklar eliptik, 4 x 2 cm, ince bezeli dişli, üst yüzü çıplak, alt tarafı sık gümüşi tüylü, yarı derimsi, sapı 5 mm’dir. Çekirdekli sulu meyve, yumurtamsı dar yumurtamsı ve basık, 20 x 30 mm, sapsız, kısa kadifemsi tüylüdür. Çekirdek çukurludur (Browicz, 1972).

Amygdalus trichamygdalus’un varyetlerinin tanı anahtarı:
1. Çekirdekli sulu meyve yumurtamsı, 22 x 15 mm, çekirdek omurga boyunca belirsiz oyuk izli ve ucunda dik çıkıntı var ...var. trichamygdalus
1. Çekirdekli dar yumurtamsı, sıkıca basık 30 x 20 mm, çekirdek oyukusuz, küt ve ucundaki dik çıkıntı kıvrık ...var. elongata



listMaplistPiclist

Gözlemler


Amygdalus trichamygdalusPülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Mustafa Gökmen
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer A. trichamygdalus taksonları: Amygdalus trichamygdalus var. elongata
Türkiye´de doğal yayılan diğer Amygdalus türleri: A.balansae, A.carduchorum, A.fenzliana, A.graeca, A.korshinskyi, A.kotschyi, A.lycioides, A.orientalis, A.trichamygdalus, A.webbii, A.zielinskii




Kaynaklar
  1. Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
  2. Browicz, K. 1972. Amygdalus L. In: Davis PH (ed). Flora of Turkey and the East AegeanIslands, Vol.4, pp:21-28, Edinburgh.
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)