Şimşir (Buxussempervirens) Şimşirgiller (Buxaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 100-2000 m yüksekliklerde; karışık yaprak döken ormanlarda, dağ eteklerindeki çalılıklarda ve kayalıklarda gelişim gösterir; kireçli topraklarda yetişmez.
Türkçe literatürde genellikle şimşir olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde adi şimşir olarak bilinir. Bilimsel olarak Buxussempervirens L. şeklinde tanımlanır.
sempervirens etimolojisi
Sempervirens Latincede `her zaman` anlamına gelen semper kelimesi ile `çiçeklenen, yeşeren` anlamına gelen virēns kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; genellikle herdem yeşil anlamındadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
12 m kadar boylanabilen, sıklıkla 1-2 m boyunda çalı veya küçük ağaç formunda, herdem yeşil, yavaş büyüyen odunsu bir türdür. Genç filizler 4 köşeli, tüysüz veya havlı; öz odun sarımsı-beyaz. Yapraklar yumurtamsı-eliptik, boy genişliğin 2-3 katı, 1.5-3.5 x 0.5-1.5 cm boyutlarda, üst yüzü koyu yeşil, altta soluk sarımsı-yeşil renktedir. Çiçeklenme Nisan ayında; çiçekler açık yeşil renkte, bir evcikli olmasına karşın erkek ve dişi çiçekler ayrı ayrı değil bir arada ve yaprak koltuk altlarında kurullar halinde; çiçek kurulları ~ 5 mm çapta; dişi çiçekler kurulun ortasında; ercik başı 1-1.5 mm; boyuncuk 2-3 mm boydadır. Meyve kapsül, 7-8 mm, üç boynuzsu çıkıntılı; tohumlar dikdörtgenimsi-eliptiktir.
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)