floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Cerasus microcarpa
 
Bağözü / Kahta / Adıyaman - Temmuz 2021 © Mustafa Gökmen
Cerasus microcarpaCerasus microcarpaCerasus microcarpaCerasus microcarpaCerasus microcarpaCerasus microcarpaphotos
Gözlem bildir
Yaban kirazı
Rosaceae / Cerasus / Cerasus microcarpa
mapmapmapmapmapmapmap
Yabankirazı (Cerasus microcarpa) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle Yabankirazı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde sarıdağ kirazı olarak bilinir. Bilimsel olarak Cerasus microcarpa (C.A.Mey.) Boiss. şeklinde tanımlanır.

Cerasus etimolojisi

Cerasus eski Yunancada Giresun iline verilen Kerasous (Κερασοῦς) kelimesinden türetilmiştir; Giresunlu, Giresundan gelen anlamındadır.

microcarpa etimolojisi

Microcarpa: Latincede `çok küçük` anlamına gelen `micro` kelimesi ile `meyve` anlamına gelen `carpa` kelimesinin birleşiminden türetilmiştir. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. C.A.Mey. kısaltması bilim insanı Carl Anton von Meyer (1795-1855) için kullanılmıştır; Meyer bir Alman (daha sonra Rus vatandaşı olmuştur) botanikçi ve kaşiftir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır.

Morfoloji


3 metreye kadar boylanabilen sık dallı çalılardır. Gövde dikensiz veya bazen biraz sivri dikenli olabilir; sürgün azçok tüysüzdür. Stipül biz şeklindedir ve kalıcıdır. Yapraklar dairemsi, eliptik veya yumurtamsı-mızraksıdır; kısa sürgünlerde genellikle 20 mm΄ye kadar, uzun sürgünlerde 50 mm΄ye kadar uzundur; önceleri tüylü, sonraları tüysüzdür; taban hafif kamamsıdır; kenarlar düzensiz dişlidir; yaprak sapı 7-12 mm’dir. Çiçeklenme mart-mayıs ayları arasında gerçekleşir. Çiçekler 1-3 tanesi bir aradadır ve çiçek sapı 15 mm΄ye kadar uzundur; taç yapraklar açık pembemsi renktedir ve 4-5 mm uzunluktadır; ovaryum tüysüzdür. Tek çekirdekli ve etli meyve, yumurtamsı veya nadiren küremsi formdadır; siyah, kırmızı portakal rengi veya sarı renkte olabilir; meyve çekirdeği hafifçe omurgalıdır, yüzeyi pürüzsüzdür.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Cerasus microcarpaOğul / Hakkari
Temmuz 2024 ©Serdar Ölez
Cerasus microcarpaBağözü / Kahta / Adıyaman
Temmuz 2021 ©Mustafa Gökmen
Cerasus microcarpaBağözü / Kahta / Adıyaman
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Cerasus microcarpaPülümür / Tunceli
Mayıs 2020 ©Metin Armağan
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer C. microcarpa taksonları: Cerasus microcarpa subsp. microcarpa, Cerasus microcarpa subsp. tortuosa
Türkiye´de doğal yayılan diğer Cerasus türleri: C.angustifolia, C.avium, C.brachypetala, C.erzincanica, C.hippophaeoides, C.incana, C.mahaleb, C.microcarpa, C.prostrata, C.vulgaris




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2021)
  2. Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)