floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Lupinus angustifolius
 
Seferihisar / İzmir - Nisan 2020 © Selin Özdemir
Lupinus angustifoliusLupinus angustifoliusLupinus angustifoliusLupinus angustifoliusLupinus angustifoliusLupinus angustifoliusphotos
Gözlem bildir
Acı bakla
Fabaceae / Lupinus / Lupinus angustifolius
mapmapmapmapmapmap
Acı bakla (Lupinus angustifolius) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Asıl Ege, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 100 m yükseklikler arasında; açık kumluk alanlar ve kumlu topraklarda yetişir.

Bilimsel olarak Lupinus angustifolius L. şeklinde tanımlanır.

Lupinus etimolojisi

Lupinus cins adı Eski Fransızcada `kurtlarla ilgili, kurtlara dair` anlamına gelen lupīnus kelimesinden türetilmiştir; ancak bu tanımlamanın bitkinin hangi özelliğine atıf yaptığı bilinmemektedir

angustifolius etimolojisi

Angustifolius Latincede `dar` anlamına gelen angustus kelimesi ile `yaprak` anlamına gelen folium kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir; dar yapraklı anlamındadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


20-80 cm boylanabilen, tek yıllık, otsu bir türdür. Gövde dik, dallanmış, narin, çoğunlukla 50 cm veya daha az boyda, kısa çoğunlukla yapışık cılız tüylüdür. Yapraklar uzun saplı, elsi birleşik yapıda, 5-9 yaprakçıklı; yaprakçıklar 20-50 x 2-4 mm boyutlarda, yassı, şeritsi veya ispatula biçimli, çok küt veya yuvarlağımsı uçlu, üst kısmı tüysüz, altları ipeksi tüylü; stipül 7 mm uzunlukta ve şeritsidir. Çiçeklenme Mart-Mayıs ayları arasında; çiçek kurulu dikey salkım formunda, meyve zamanı 10-20 cm uzunlukta; çiçekler almaşık dizili; brakte küçük ve erken dökülür; çanak dudakları dar ve uzun, cılız tüylü; taç parlak mavi ve bayrakçık 12 mm uzunluktadır. Baklamsı meyve 50-70 x 10-12 mm boyutlarda, tüylü, 5-7 tohumlu; tohumlar 7-8 mm uzunlukta, pürüzsüz yüzeyli, gri ve kahverengi tonlardadır.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Lupinus angustifoliusSeferihisar / İzmir
Nisan 2020 ©Selin Özdemir
Lupinus angustifoliusOrtakent / Bodrum  / Muğla
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer L. angustifolius taksonları: Lupinus angustifolius subsp. angustifolius, Lupinus angustifolius subsp. reticulatus
Türkiye´de doğal yayılan diğer Lupinus türleri: L.albus, L.anatolicus, L.angustifolius, L.hispanicus, L.micranthus, L.pilosus




Kaynaklar
  1. Davis, 1970, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:3 Page:39
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)