Matthiola trojana

Bu tür için henüz fotoğraf bulunmamaktadır

Gözlem bildir

Kazdağışebboyu

Brassicaceae / Matthiola / Matthiola trojana

Kazdağışebboyu (Matthiola trojana) Turpgiller (Brassicaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de sadece Güney Marmara alt bölgesinde yayılış göstermektedir. 1550-1600 m yükseklikler arasında; karaçam ormanlarındaki taşlık-kayalık yamaçlarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Matthiola trojana Dirmenci, Satıl & Tümen şeklinde tanımlanır. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Dirmenci kısaltması bilim insanı Tuncay Dirmenci (2005) için kullanılmıştır. Satıl kısaltması bilim insanı Fatih Satıl (2006) için kullanılmıştır. Tümen kısaltması bilim insanı Gülendam Tümen (2006) için kullanılmıştır.

Morfoloji

Kümeler halinde gelişen çok yıllık, yapraksız saplardan oluşan, tabanı odunsu bir türdür. Gövde dik veya dar açılı yükselir, (2–) 3–9 cm, dallanmaz, yıldızsı ve ağaçsı tüylüdür, seyrek veya yoğun küçük sarımsı salgılıdır. Dip yapraklar (8–) 10–30 (−40) × 1–4.5 mm, dış hatları şeritsi-mızraksı veya mızraksı, derin tüysü loblu veya derin tüysü parçalı, keskin veya küt uçlu, yıldızsı ve ağaçsı tüylü ve küçük sarımsı salgılı, yanal loblar üçgen biçimli veya mızraksı, en çok 4 mm. Çiçek durumu salkım, en çok 5 cm, 3–10 çiçekli. Çiçek sapı kısa, meyze zamanı 4 mm´ye kadar uzun. Çanak yapraklar 8–11 × 1.5–2 mm, dikdörtgenimsi, keskin veya küt uçlu, dışta kalan çanak yapraklar kesecikli, yıldızsı tüylü ve seyrek küçük sarımsı salgılı, kenarlar 0.1–0.2 mm ince ve kuru zarlı . Taç yapraklar pembemsi veya eflatunumsu, sıklıkla kuruyunca kahverengimsi, 14–18 × 3–5 mm, tüysüz, ters yumurtamsı, yuvarlağımsı veya nadiren hafifçe ucu girintili, açıkça dalgalı ve bazen içe doğru kıvrık. Uzun karpelli meyve (silikva) (30–) 35–70 × 1.4–1.6 mm, silindirik, yayılı, oraksı, yıldızsı tüylü ve küçük sarımsı salgılı. Tepecik 0.5 mm´ye kadar, meyveden daha dar, boynuzlar yok veya mevcutsa 0.5 mm´den daha fazla değil, kapaklar belirgin tek damarlı. tohumlar 2–2.5 × 1–1.2 mm, dikdörtgenimsi, kanatlı, kahverengimsi.

Benzer taxonlar

Türkiye´de doğal yayılan diğer Matthiola türleri: M.anchoniifolia, M.fruticulosa, M.incana, M.longipetala, M.montana, M.odoratissima, M.ovatifolia, M.sinuata, M.tricuspidata, M.trojana

Kaynaklar

Dirmenci, T. & Satil, Fatih & Tümen, Gülendam. (2006). A new species of Matthiola R. Br. (Brassicaceae) from Turkey. Botanical Journal of the Linnean Society. 151. 431 - 435. 10.1111/j.1095-8339.2006.00518.x.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.