floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rubus sanctus
 
Oğul / Çukurca / Hakkâri - Temmuz 2024 © Serdar Ölez
Rubus sanctusRubus sanctusRubus sanctusRubus sanctusRubus sanctus
Gözlem bildir
Böğürtlen
Rosaceae / Rubus / Rubus sanctus
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Böğürtlen (Rubus sanctus) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Orta Kızılırmak, Yukarı Fırat, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Bilimsel olarak Rubus sanctus Schreb. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Schreb. kısaltması bilim insanı Johann Christian Daniel von Schreber (1739-1810) için kullanılmıştır.

Morfoloji


Çalı, sürgün veren kökler yok, 1-2 m boylu. Filizler kavisli, uçtan köklenen, köşeli ve yarıklı, beyaz toz granüller ile örtülmüş, genellikle kır tüylü-havlı; gürbüz, düz, üçgen tabanlı, düz veya geriye doğru kıvrımlı sivri dikenlerle donanmış; salgısız. Çiçeklenen sürgünler sivri dikenlere benzer fakat daha yoğun tüylü ve daha küçük. Yapraklar 5 yaprakçıklı veya üç parçalı, üst ve alt yüzeyler farklı renkte, tüysüz veya üst taraf yıldızsı, alt taraf ince ve kısa tüylerle kaplı, beyaz-kaba tüylü; yaprakçıklar 1-2 dişli, yanal yaprakçıklar kısaca saplı, terminal olan 2.5-10 cm, yaprakcık sapının 3-6 katı, ters yumurtamsı veya daire şeklinde, yuvarlağımsı veya çok kısaca ve genişçe sivri uçlu, genellikle 6 cm´den daha az; Stipül şeritsi-ipliksi, salgısız. Çiçek durumu birleşik salkım uzun ve genellikle seyrek, gösterişli, altta bazen yapraksı, çok çiçekli, 10-25 x 3-10 cm. Çanak yapraklar yumurtamsı-dikdörtgenimsi, keskin uçlu, kaba tüylü. Taç yapraklar normalde pembe, ters yumurtamsı veya yuvarlağımsı, 8-13 mm. Sapçıklar eşit veya boyuncuklardan daha kısa, genellikle pembe; başçıklar cılız tüylü, polen üreyimli. Karpel cılız tüylü. Drupeletler (erikçik) siyah, çok sayıda, küçük, az-çok sulu.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Rubus sanctusOğul / Çukurca / Hakkâri
Temmuz 2024 ©Serdar Ölez
Rubus sanctusKırkmeşe / Pülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Ahmet Demirtaş
Rubus sanctusKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Rubus sanctusAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Rubus sanctusKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Rubus türleri: R.caesius, R.canescens, R.caucasicus, R.caucasigenus, R.hirtus, R.ibericus, R.idaeus, R.leptostemon, R.moschus, R.mucronatus, R.platyphyllus, R.sanctus, R.saxatilis




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)