floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rumex tuberosus
 
Ardıçlı / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Mustafa Gökmen
Rumex tuberosusRumex tuberosusRumex tuberosus
Gözlem bildir
Kuzukıkırdağı
Polygonaceae / Rumex / Rumex tuberosus
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Kuzukıkırdağı (Rumex tuberosus) Madımakgiller (Polygonaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Erzurum-Kars, Antalya, Adana, Orta Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden 1600 metreye kadar yüksekliklerde; yol kenarlarında, ormanlık alanlarda ve tarlalarda gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Rumex tuberosus L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


10-60 cm boylanabilen; çok yıllık bir türdür. Bazı kökler yumruludur. Gövdeler yay gibi bükülmüştür ve dar açılı yükselir şekilde veya diktir. Alt yapraklar oksu, keskin veya küt uçludur ; gövde yaprakları oksu ve genellikle keskin uçludur. İçte kalan periant segmentleri ± kalpsi-daire şeklinde ve 3-8 mm çaptadır, siyahımsı siğillidir, meyveden çok daha geniştir. Dışta kalan periant segmentleri meyve zamanı geriye bükülmüştür.

Türkiye´de 4 alttürü bulunmaktadır:

1. Gövdeler çok sayıda ve kısadır, dar açılı yükselir; dip yapraklar çok küt uçludur ...subsp. creticus

1. Gövdeler genellikle tek ve boyludur, dik yükselir; dip yapraklar genellikle keskin uçludur

2. Çiçek durumu büzülmüştür; içte kalan periant segmentleri ~ 8 mm genişliktedir ...subsp. contractus

2. Çiçek durumu büzülmemiştir; içte kalan periant segmentleri 3-5 mm genişliktedir

3. Çiçek durumu dalları kavislidir ve dallanmaz ...subsp. tuberosus

3. Çiçek durumu dalları düz ve yayılıdır, dallanmıştır ...subsp. horizontalis



listMaplistPiclist

Gözlemler


Rumex tuberosusArdıçlı / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Mustafa Gökmen
Rumex tuberosusKuşadası  / Aydın
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.
Rumex tuberosusBodrum  / Muğla
2017 ©Yurdanur Akyol v.d.
Rumex tuberosusKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Rumex tuberosusPülümür / Tunceli
1980 ©Şinasi Yıldırımlı
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer R. tuberosus taksonları: Rumex tuberosus subsp. contractus, Rumex tuberosus subsp. creticus, Rumex tuberosus subsp. horizontalis, Rumex tuberosus subsp. tuberosus
Türkiye´de doğal yayılan diğer Rumex türleri: R.acetosa, R.acetosella, R.alpestris, R.alpinus, R.amanus, R.angustifolius, R.bithynicus, R.bucephalophorus, R.caucasicus, R.chalepensis, R.conglomeratus, R.crispus, R.cristatus, R.dentatus, R.gracilescens, R.hydrolapathum, R.maritimus, R.nepalensis, R.obtusifolius, R.olympicus, R.palustris, R.patientia, R.ponticus, R.pulcher, R.sanguineus, R.scutatus, R.tmoleus, R.tuberosus




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)