Scabiosa columbaria

Şavşat / Artvin - Temmuz 2019 © Mustafa Gökmen

Gözlem bildir

Uyuzotu

Caprifoliaceae / Scabiosa / Scabiosa columbaria

Uyuzotu (Scabiosa columbaria) Hanımeligiller (Caprifoliaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı ve Orta Karadeniz, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 2600 m yükseklikler arasında; yol kenarları, döküntü alanlar, taşlık yamaçlarda gelişim gösterirler.

Bilimsel olarak Scabiosa columbaria L. şeklinde tanımlanır. Scabiosa cins adı Latincede `uyuz` anlamına gelen scabies kelimesinden türetilmiştir; bazı türlerinin geçmişte geleneksel olarak uyuz tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. Columbaria {Latince}: güvercine benzer. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

30-80 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler tüysüz veya havlı, alt kısımlar sıklıkla cılız tüylü, üst kısımlar kıvrık ince ve kısa tüylerle kaplıdır. Çiçeksiz sürgün yaprakları ve alt yapraklar saplı, mızraksı, dikdörtgenimsi veya ters yumurtamsı, küt dişli, dişli veya lirat, nadiren tam kenarlı, tüysüz, havlı veya yünlü tüylü; üst yapraklar sapsız, derin veya iki derin tüysü, dilimler yumurtamsı-şeritsi, tam kenarlı veya dişlidir. Çiçeklenme Haziran-Eylül ayları arasında; çiçek tablası 1.5-3 cm çapta, ± ışınsal; filariler 8-11, şeritsi, genellikle çiçeklerden daha kısa; çiçekler leylak rengi, pembe, soluk sarı veya krem rengi, nadiren beyaz; dış çiçekçiklerin taç yaprakları tam kenarlı; merkez çiçekçikler küresel veya yumurta biçimli; involusel 2-3.5 mm, 8 oyuklu, tüylü çıkıntılı; taççık ~ 1-5 mm, 16-22 damarlı; çanak kısa bir sap üzerinde; kılçık 3.5-9 mm uzunluktadır.

listMap listPic list

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer S. columbaria taksonları: Scabiosa columbaria subsp. columbaria, Scabiosa columbaria subsp. columbaria var. columbaria, Scabiosa columbaria subsp. columbaria var. intermedia, Scabiosa columbaria subsp. ochroleuca, Scabiosa columbaria subsp. ochroleuca var. ochroleuca, Scabiosa columbaria subsp. ochroleuca var. webbiana, Scabiosa columbaria subsp. paphlagonica
Türkiye´de doğal yayılan diğer Scabiosa türleri: S.atropurpurea, S.balianii, S.bicolor, S.canescens, S.columbaria, S.crinita, S.glanduligera, S.hololeuca, S.kurdica, S.lycia, S.olivieri, S.paucidentata, S.rufescens, S.sicula, S.solymica, S.sosnowskyi, S.sulphurea, S.triniifolia, S.velenovskiana

Kaynaklar

Davis, 1972, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:4 Page:604
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Scabiosa columbaria. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 22, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=Scabiosa-columbaria
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Scabiosa etimolojisi

columbaria etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler