floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Vincetoxicum canescens
 
Kıbrıs / Mamak / Ankara - Haziran 2016 © Fuat Turan
Vincetoxicum canescensVincetoxicum canescensVincetoxicum canescensVincetoxicum canescensVincetoxicum canescensVincetoxicum canescensphotos
Gözlem bildir
Zilasur
Apocynaceae / Vincetoxicum / Vincetoxicum canescens
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Zilasur (Vincetoxicum canescens) Zakkumgiller (Apocynaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Konya, Yukarı Fırat, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 300-1900 m yüksekliklerde, kireçtaşı yamaçlarda görülür.

Türkçe literatürde genellikle Zilasur olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde panzehir otu olarak bilinir. Bilimsel olarak Vincetoxicum canescens (Willd.) Decne. şeklinde tanımlanır.

canescens etimolojisi

Canescent Latincede ΄gri veya beyaza dönüşmek΄ anlamına gelen canescere kelimesinin sıfat-fiil halidir; sıklıkla türün bir bölümü veya tamamının yüzeyindeki tüylerin görünüşüne atıfta bulunur. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Willd. kısaltması bilim insanı Carl Ludwig Willdenow (1765-1812) için kullanılmıştır. Decne. kısaltması bilim insanı Joseph Decaisne (1807-1882) için kullanılmıştır.

Morfoloji


70 cm kadar boylanabilen, çok yıllık otsu bir bitkidir. Gövde yatık veya dik gelişir, yuzeyi gri keçemsi tüylüdür. Yapraklar 6(-8) x 4(-6) cm boyutlarda yumurtamsıdır; keskin uçludur; sapsız veya belli belirsiz saplıdır; özellikle gövdenin üst kısımlarında her iki yüzü gri-keçemsi tüylüdür. Çiçeklenme dönemi Mayıs-Temmuz ayları arasındadır; talkım çiçek kurulu 5-12 çiçeklidir ve sıkışıktır; çiçekler ~8 mm çaptadır ve 5 mm saplı veya neredeyse sapsızdır; çanak loblar yumurtamsı-mızraksı formdadır ve dış kısmı hafif tüylüdür; taç yaprak lobları sarı renkte, üçgen biçimli-dikdörtgenimsi formdadır ve iç kısmı beyaz kaba tüylüdür.

Türkiye´de iki alt türü doğal olarak yetişmektedir:



listMaplistPiclist

Gözlemler


Vincetoxicum canescensPülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Mustafa Gökmen
Vincetoxicum canescens Ankara
Haziran 2023 ©Mustafa Gökmen
Vincetoxicum canescensSungurlu / Çorum
Mayıs 2022 ©Mustafa Gökmen
Vincetoxicum canescensKıbrıs / Mamak / Ankara
Haziran 2016 ©Fuat Turan
Vincetoxicum canescensUlus / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan V. canescens taksonları: Vincetoxicum canescens subsp. canescens, Vincetoxicum canescens subsp. pedunculata
Türkiye´de doğal yayılan Vincetoxicum türleri: V.canescens, V.funebre, V.fuscatum, V.hirundinaria, V.parviflorum, V.raddeanum, V.scandens, V.speciosum, V.tmoleum




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press.
  2. Güzel, S , Ülger, M , Özay, Y , Yumrutaş, Ö , Bozgeyi̇k, İ , Sarıkaya, Ö . (2019). Vincetoxicum canescens subsp. canescens ve Vincetoxicum cancescens subsp. pedunculata Tohumlarının Antimikrobiyal ve Antiproliferatif Aktiviteleri . Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi , 9 (3) , 367-375 . DOI: 10.31020/mutftd.594212
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)