floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Zygaena purpuralis
 
Sarıoba / Polatlı / Ankara - Mayıs 2020 © Serdar Ölez
Zygaena purpuralisZygaena purpuralisZygaena purpuralisZygaena purpuralisZygaena purpuralis
Gözlem bildir
Erguvani zigena
Zygaenidae / Zygaena / Zygaena purpuralis
map
Erguvani zigena (Zygaena purpuralis) Alagüveler (Zygaenidae) ailesinden endemik bir türdür. 2000 metreye kadar yüksekliklerde; batı, orta ve güney Avrupa'da, Anadolu'da, Kafkasya ve Rusya'da Altay Dağlarına kadar olan Palearktik bölgede gözlenebilir. Yaşam alanı olarak güneşli otlakları ve kayalık yamaçları tercih eder.[1][5] 
Mayıs - Temmuz ayları arasında gündüzleri uçar ve beslenirler; gün ışığında çok aktiftirler; soğuk zamanları bir çiçek üzerine konarak geçirirler.[4]
Yumurtalarını avcı tehditlerine karşın sıklıkla tam güneş alan çıplak kayalıklara bırakırlar, nadiren daha az güneş alan bitki altlarını tercih ederler. Larvalar yumurtadan çıktıklarında çevrelerine uyumlu rekleriyle farkedilmeleri çok zordur. Mayıs başlarına larvanın koza yapmanın öncesinde daha da büyümesiyle farkedilebilirler. Farkedilmeleri zor ancak üzerilerindeki kıl tutamları nedeni ile tanımlanmaları kolaydır.[4]


Türkçe literatürde genellikle Erguvani zigena olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde şeffaf çayırdüğmesi veya kırmızı güve olarak bilinir. Bilimsel olarak Zygaena purpuralis (Brünnich, 1763) şeklinde tanımlanır. Parantez içerisindeki kısaltmalar ve tarih bu taksonu ilk yayınlayan bilim insanını ve ilk yayın tarihini belirtir. Brünnich kısaltması bilim insanı Morten Thrane Brünnich (1737-1827) için kullanılmıştır.

Morfoloji


25-34 mm kanat açıklığı, gövde boyu 14-16 mm arasındadır. Zygaena türlerinin ön kanatları sıklıkla 6 kırmızı beneklidir, ancak Z.purpuralis'in ön kanadındaki benekler yayılıp genişlemiş ve araları siyah izlerle ayrılı 3 düzensiz kırmızı bölge oluşturmuştur. Bu bölgelerin şekil ve büyüklükleri bireyden-bireye farklılık göstermesine karşın, benekler 1, 2+4, 3+5+6 düzeninde birleşerek bu bölgeleri oluşturmuşlardır. Ön kanatların siyah kısımları yarı seffaftır ve uç tarafları neredeyse seffaf açık gri-mavi renkli kenarlıdır. Arka kanat büyük oranda veya tamamen parlak kırmızı renktedir. Baş ve toraks siyah renkte, karın bölgesi ise koyu mavi-siyah renktedir. [1][2] Tırtıllar yeşilimsi sarı renktedir, uzun beyaz kıl tutamları ile kaplıdır; yanlar ve sırt bölgesinde çizgi halinde siyah noktalar bulunmaktadır.[3]


listMaplistPiclist

Gözlemler


Zygaena purpuralisSarıoba / Polatlı / Ankara
Mayıs 2020 ©Serdar Ölez
Zygaena purpuralisKaraşar / Beypazarı / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen
Zygaena purpuralisBozluk Dağı / Kırşehir
Haziran 2017 ©Ahmet Demirtaş
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Zygaena türleri: Z.purpuralis




Kaynaklar
  1. Zygaena purpuralis. (2019, December 23). Wikipedia, the free encyclopedia. Retrieved June 3, 2020, from https://en.wikipedia.org/wiki/Zygaena_purpuralis
  2. 004 zygaena purpuralis (Transparent Burnet). (n.d.). British Lepidoptera. https://britishlepidoptera.weebly.com/004-zygaena-purpuralis-transparent-burnet.html
  3. Transparent Burnet moth, zygaena purpuralis, identification guide. (n.d.). Wildflowers, wild orchids, fungi, wildlife; nature books, reserves. https://www.first-nature.com/insects/lm-zygaena-purpuralis.php
  4. Transparent Burnet - Zygaena purpuralis. (n.d.). Lorn Natural History Group – incorporating Argyll Biological Records Centre (ABReC). https://www.lnhg.org.uk/species-of-jun-2017.htm
  5. European lepidoptera and their ecology: Zygaena purpuralis. (2020, June 3). European Lepidoptera and their ecology - Website of Wolfgang Wagner. https://www.pyrgus.de/Zygaena_purpuralis_en.html
  6. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  7. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)