floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Lathyrus roseus
 
Bozağakaraderbent / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Serdar Ölez
Lathyrus roseusLathyrus roseusLathyrus roseusLathyrus roseusLathyrus roseus
Gözlem bildir
Gülmürdümüğü
Fabaceae / Lathyrus / Lathyrus roseus
mapmapmapmapmap
Gülmürdümüğü (Lathyrus roseus) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Orta ve Doğu Karadeniz, Konya, Yukarı Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 30-1800 m yükseklikler arasında; ormanlık alanlar ve çalışıklarda gözlemlenebilir.

Lathyrus roseus Türkçede Gülmürdümüğü olarak adlandırılır. Bilimsel olarak Lathyrus roseus Steven şeklinde tanımlanır.

Lathyrus etimolojisi

Lathyrus Yunancada `çok´ anlamına gelen la öneki ile `şehvetli, tutkulu´ anlamına gelen thyros kelimesinin birleşiminden türetilmiştir.

Steven etimolojisi

Bilimsel adlandırmada kullanılan Steven ismi türün ilk kez Christian von Steven (1781-1863) tarafından yayınlandığını belirtir; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcekbilimcidir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Steven kısaltması bilim insanı Christian von Steven (1781-1863) için kullanılmıştır; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcek bilimcidir.

Morfoloji


40-60 cm boylanabilen, çok yıllık bir bitkidir. Gövdeler narin, tüysüz, silindirik ve çizgilidir. Yapraklar tüysü ve kılçıklı uçludur; yaprakçıklar 1 çift, genişçe ters yumurtamsı veya eliptik-daire şeklinde ve 15-45 x 10-30 mm boyutlardadır, ağsı damarlıdır; stipül mızraksı ve yarı oksudur, gövde kadar geniştir. Çiçek kümesi sapı narin, yapraklardan 1-2 kat uzundur ve 1-4 çiçek taşır. Çanak 5-7 mm boyda; dişler birbirinden farklı, üçgen biçimli veya mızraksıdır ve tüpten daha kısadır. Taç şarap rengi-pembe ve 12-19 mm boydadır. Baklamsı meyve genişçe şeritsi-ters mızraksı, ± kıvrımsız ve 35-45 x 6-8 mm boyutlardadır; tohumlar 5-10 adet ve pürüzsüz yüzeylidir, tohum göbeği kesitin yarısı kadardır.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Lathyrus roseusBozağakaraderbent / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan L. roseus taksonları: Lathyrus roseus subsp. hermonis, Lathyrus roseus subsp. roseus
Türkiye´de doğal yayılan Lathyrus türleri: L.annuus, L.aphaca, L.armenus, L.atropatanus, L.aureus, L.belinensis, L.bitlisicus, L.blepharicarpus, L.boissieri, L.brachypterus, L.cassius, L.chloranthus, L.chrysanthus, L.cicera, L.cilicicus, L.clymenum, L.cyaneus, L.czeczottianus, L.digitatus, L.elongatus, L.gloeosperma, L.gorgoni, L.grandiflorus, L.haussknechtii, L.hierosolymitanus, L.hirsutus, L.inconspicuus, L.incurvus, L.karsianus, L.laxiflorus, L.layardii, L.libani, L.lycicus, L.marmoratus, L.niger, L.nissolia, L.nivalis, L.ochrus, L.pallescens, L.palustris, L.phaselitanus, L.pratensis, L.pseudocicera, L.roseus, L.rotundifolius, L.satdaghensis, L.sativus, L.saxatilis, L.setifolius, L.spathulatus, L.sphaericus, L.stenolobus, L.stenophyllus, L.sylvestris, L.tauricola, L.trachycarpus, L.tuberosus, L.tukhtensis, L.undulatus, L.variabilis, L.venetus, L.vernus, L.vinealis, L.woronowii




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)