floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Lathyrus aureus
 
Karaşar / Beypazarı / Ankara - Mayıs 2019 © Mustafa Gökmen
Lathyrus aureusLathyrus aureusLathyrus aureusLathyrus aureusLathyrus aureusLathyrus aureusphotos
Gözlem bildir
Koru mürdümlüğü
Fabaceae / Lathyrus / Lathyrus aureus
mapmapmapmapmapmapmapmap
Korumürdümüğü (Lathyrus aureus) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Yukarı Fırat alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 15-2000 m yüksekikler arasında, ormanlık ve çalılık alanlarda doğal gelişim gösterirler.

Bilimsel olarak Lathyrus aureus (Steven) D.Brandza şeklinde tanımlanır.

Lathyrus etimolojisi

Lathyrus Yunancada `çok´ anlamına gelen la öneki ile `şehvetli, tutkulu´ anlamına gelen thyros kelimesinin birleşiminden türetilmiştir.

aureus etimolojisi

Aureus Latincede `altın` anlamına gelen aurum kelimesinden türetilmiştir. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir.

Steven etimolojisi

Bilimsel adlandırmada kullanılan Steven ismi türün ilk kez Christian von Steven (1781-1863) tarafından yayınlandığını belirtir; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcekbilimcidir. Steven kısaltması bilim insanı Christian von Steven (1781-1863) için kullanılmıştır; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcek bilimcidir. D.Brandza kısaltması bilim insanı Dimitrie Brândza (1846-1895) için kullanılmıştır; Brândza Romanyalı bir botanikçidir, onuruna verilen Bükreş Botanik Bahçesinin kurucusudur.

Morfoloji


50-80 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövde sağlam, dik ve seyrek havlıdır. Yapraklar tüysü birleşik, 3-5 çift yaprakçıklı; yaprakçıklar yumurtamsı, 50-100 x 18-50 mm, tüysü damarlı, sivri veya keskin uçlu, alt yüzey kahverengimsi noktalı salgı bezeli; stipül yumurtamsı-mızraksı veya yarı oksu; alt yapraklar gövde yapraklarından daha geniştir. Çiçeklenme Mayıs-Temmuz ayları arasında; çiçek durumu salkım, 12-25 çiçekli; çiçek kümesi sapı yaprağın yarısı kadar uzun; çiçekler kızıl-turuncu renkte, 16-20 mm; çanak 8-12 mm, dışbükey, havlı veya hemen hemen tüysüz, dişler çok düzensiz, en alttaki diş diğerlerinden daha uzun; kanatlar genellikle bayrakçıkyan uzunca, bayrakçık ucu yuvarlağımsıdır ve daralan dip kısmından daha kısadır. Meyve baklamsı, şeritsi, 50-70 x 7-8 mm, gençlğkte beze noktalı; tohumlar 6-12 adettir ve pürüzsüzdür.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Lathyrus aureusMimar Sinan / Üzümlü / Erzincan
Haziran 2023 ©Golshan Zare
Lathyrus aureusAltınhüseyin / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Serdar Ölez
Lathyrus aureusKaraşar / Beypazarı / Ankara
Mayıs 2019 ©Mustafa Gökmen
Lathyrus aureusAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Lathyrus aureusUlus / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Lathyrus aureusKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Lathyrus türleri: L.annuus, L.aphaca, L.armenus, L.atropatanus, L.aureus, L.belinensis, L.bitlisicus, L.blepharicarpus, L.boissieri, L.brachypterus, L.cassius, L.chloranthus, L.chrysanthus, L.cicera, L.cilicicus, L.clymenum, L.cyaneus, L.czeczottianus, L.digitatus, L.elongatus, L.gloeosperma, L.gorgoni, L.grandiflorus, L.haussknechtii, L.hierosolymitanus, L.hirsutus, L.inconspicuus, L.incurvus, L.karsianus, L.laxiflorus, L.layardii, L.libani, L.lycicus, L.marmoratus, L.niger, L.nissolia, L.nivalis, L.ochrus, L.pallescens, L.palustris, L.phaselitanus, L.pratensis, L.pseudocicera, L.roseus, L.rotundifolius, L.satdaghensis, L.sativus, L.saxatilis, L.setifolius, L.spathulatus, L.sphaericus, L.stenolobus, L.stenophyllus, L.sylvestris, L.tauricola, L.trachycarpus, L.tuberosus, L.tukhtensis, L.undulatus, L.variabilis, L.venetus, L.vernus, L.vinealis, L.woronowii




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)