floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Lathyrus tuberosus
 
Boğalı / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Mustafa Gökmen
Lathyrus tuberosusLathyrus tuberosusLathyrus tuberosusLathyrus tuberosusLathyrus tuberosus
Gözlem bildir
Koşkoz
Fabaceae / Lathyrus / Lathyrus tuberosus
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Koşkoz (Lathyrus tuberosus) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Ergene, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1000-2150m yükseltiler arasında; sulak çayırlar, çayırlıklardaki toprak yığınlarında, nadas tarlalarında gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Lathyrus tuberosus L. şeklinde tanımlanır.

Lathyrus etimolojisi

Lathyrus Yunancada `çok´ anlamına gelen la öneki ile `şehvetli, tutkulu´ anlamına gelen thyros kelimesinin birleşiminden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Sürünücü/tırmanıcı, yeşil çok yıllık. Gövdeler kanatlı değil, 30-80 cm, yumrulu köklü. Üst yapraklar belirgin tendrilli; yaprakçıklar 1 çift, hemen hemen eliptik, yassı; stipül mızraksı, yarı-oksu. Çiçek kümesi sapı 3-9 çiçekli, yapraklardan daha uzunca. Çanak 5-7 mm; dişler birbirine eşit değil, en alttaki diş mızraksı ve neredeyse tüpe eşit. Taç parlak pembe, 11-15 mm. Baklamsı meyve şeritsi-dikdörtgenimsi, 20-40 x 4-7 mm, tüysüz. Tohumlar 3-6, siğilli.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Lathyrus tuberosusBoğalı / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Mustafa Gökmen
Lathyrus tuberosusAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Lathyrus tuberosusKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Lathyrus türleri: L.annuus, L.aphaca, L.armenus, L.atropatanus, L.aureus, L.belinensis, L.bitlisicus, L.blepharicarpus, L.boissieri, L.brachypterus, L.cassius, L.chloranthus, L.chrysanthus, L.cicera, L.cilicicus, L.clymenum, L.cyaneus, L.czeczottianus, L.digitatus, L.elongatus, L.gloeosperma, L.gorgoni, L.grandiflorus, L.haussknechtii, L.hierosolymitanus, L.hirsutus, L.inconspicuus, L.incurvus, L.karsianus, L.laxiflorus, L.layardii, L.libani, L.lycicus, L.marmoratus, L.niger, L.nissolia, L.nivalis, L.ochrus, L.pallescens, L.palustris, L.phaselitanus, L.pratensis, L.pseudocicera, L.roseus, L.rotundifolius, L.satdaghensis, L.sativus, L.saxatilis, L.setifolius, L.spathulatus, L.sphaericus, L.stenolobus, L.stenophyllus, L.sylvestris, L.tauricola, L.trachycarpus, L.tuberosus, L.tukhtensis, L.undulatus, L.variabilis, L.venetus, L.vernus, L.vinealis, L.woronowii




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)