Sofur (Solanumdulcamara) Patlıcangiller (Solanaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 2300 m yükseklikler arasında; göl kenarlarında, bataklıklarda, kuru dere yataklarında, çit kenarlarında doğal gelişim gösterebilir.
Türkçe literatürde genellikle Sofur olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde it üzümü olarak bilinir. Bilimsel olarak Solanumdulcamara L. şeklinde tanımlanır.
Solanum etimolojisi
Solanum ilk olarak S. nigrum için Büyük Plinius (Pliny the Elder) tarafından kullanılmış; Sol Latincede güneş anlamına gelir [Güneşin bitkisi]; Solamen Latincede teselli anlamına gelir, bazı türlerinin narkotik özelliklerine atıfta bulunur. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
2 m kadar boylanabilen, sürünücü/tırmanıcı, çok yıllık bir bitkidir. Gövde tüysüz, havlı veya yoğun ülgerli; toprağa yakın kısımları odunsu, kalan kısımlar yeşildir. Yapraklar tüylü veya tüysüz, saplı, yumurtamsı - mızraksı şekilli; yaprak ayası 3-12 x 2-6 cm; sap kısmı girintili; keskin uçlu veya ucu aniden sivrilen; taban kalpsi veya kesik; sıklıkla tam kenarlı, nadiren tabanda karşılıklı bir veya iki lobludur. Çiçeklenme Haziran-Ağustos ayları arasında; çiçek durumu salkım; çanak 2-3 mm, dişler üçgen biçimli; taç yaprak menekşe rengi, 10-15 mm, loblar mızraksı-üçgen biçimli, geriye doğru kıvrımlı, her biri 2 yeşil benekli; ercik başı 5 mm, altın sarısı renktedir. Meyve üzümsü, parlak kırmızı, yumurta biçimli-küremsi, 7-10 mm çaptadır.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Gölcük / Ödemiş / İzmir
Durhanlar / Nallıhan / Ankara
Atatürk / Kahramankazan / Ankara
Mengen / Bolu
Eymir Gölü / Ankara
Gürün / Sivas
