floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Aristolochia bottae
 
Altınhüseyin / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Ahmet Demirtaş
Aristolochia bottaeAristolochia bottae
Gözlem bildir
Köpektaşağı
Aristolochiaceae / Aristolochia / Aristolochia bottae
mapmapmapmapmapmapmap
Köpektaşağı (Aristolochia bottae) Lohusaotugiller (Aristolochiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Doğu Karadeniz, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1250-1700 m yükseklikler arasında; taşlık bazalt hendekler, kireçtaşı yamaçlardaki meşe çalılıkları, taşlık döküntü topraklar, tarım ve nadas alanlarında gözlemlenebilir. 

Aristolochia bottae Türkçede Köpektaşağı olarak adlandırılır. Bilimsel olarak Aristolochia bottae Jaub. & Spach şeklinde tanımlanır. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Jaub. kısaltması bilim insanı Hippolyte François Jaubert (1798-1874) için kullanılmıştır; Jaubert Fransız politikacı ve botanikçidir.

Spach etimolojisi

Spach kısaltması türün Fransız botanikçi Edouard Spach (1801-1879) tarafından yayınlandığını belirtir. Spach kısaltması bilim insanı Édouard Spach (1801-1879) için kullanılmıştır; Spach Fransız botanikçidir; `Natural history of plants: Spermatophytes´ ve `Illustrations of plants of the East´ adlı eserleri yayınlamıştır.

Morfoloji


15-40 cm boylanabilen çok yıllık bir türdür. Gövdeler dik, dallanmış ve kısa kaba tüylüdür; köksap silindirik, 1 m´ye kadar uzun ve 1.5-2 cm kalınlıktadır. Yapraklar mızraksı veya şeritsi-mızraksı, 2.5-7 x 1.5-6 cm, kısa havlı, keskin veya küt uçlu, sıklıkla dikensi uçludur, taban genişçe yarı-oksudur; kulakçık genişliğinden daha uzun, dikdörtgenimsi-ispatulamsı, genişçe çatallı ve uç kısmı ± kıvrımsızdır; yaprak sapı 2-10 mm uzunluktadır. Çiçek kümesi sapı 3-6 cm uzunluktadır. Periant 4.5-7.5 cm uzun, dış kısmı soluk kahverengi veya yeşilimsi-kahverengi, tüysüz veya kısa havlıdır; torbacık 8-18 x 7-17 mm, yumurta biçimli veya yumurtamsı-dikdörtgenimsi formdadır; tüp u-kıvrımlı, tabanda 4-9 mm genişlikte, yukarıya doğru genişleyerek yukarıda 6-12 mm genişliktedir; üst geniş kenarı 1.8-4 x 1.9-3.1 cm, yumurtamsı, keskin veya küt uçlu, nadiren girintili, iç kısmı açık kahverenkli üzeri sarımsı-yeşil benekli veya sarımsı-yeşil üzerine yoğun bordo lekelidir, boyun kısmı tüylüdür, kulakçık yuvarlağımsı ve küt uçludur. Ovaryum kaba tüylüdür. Kapsül taban kısmı dar yumurta biçiminde ve 4-6.5 x 2-3.4 cm boyutlardadır.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Aristolochia bottaeAltınhüseyin / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Ahmet Demirtaş
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Aristolochia türleri: A.adalica, A.altanii, A.auricularia, A.baseri, A.billardieri, A.bodamae, A.bottae, A.brevilabris, A.cilicica, A.clematitis, A.geniculata, A.guichardii, A.hirta, A.iberica, A.incisa, A.isaurica, A.krausei, A.lycica, A.maurorum, A.paecilantha, A.pallida, A.parvifolia, A.poluninii, A.pontica, A.rechingeriana, A.rotunda, A.samsunensis, A.sempervirens, A.stenosiphon, A.×




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2023)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)