Astragalus nezaketiae

Morfoloji

Yapraksız saplar ve odunsu taban geliştiren çok yıllık bodur otsu bir türdür. Yapraklar 5-12 cm, şeritsi-dikdörtgenimsidir ve yaprak sapı 2.5-5 cm uzunluktadır. Yaprakçıklar 6-12 çift, 5-13 x 4-7 mm, genişçe daire şeklinde veya dikdörtgenimsi-eliptik, yuvarlağımsı veya uç kısım neredeyse çentikli, taban kamamsı, alt yüzey seyrek basık çatal tüylü-ipeksi tüylü, üst tüysüzdür. Stipül beyazımsı-şeffaf, 8-12 mm uzun, yumurtamsı-mızraksı, bizsi-sivri uçlu, yaprak sapına 1-2 mm yapışık, basık beyaz tüylerle kaplı, sonraları tüysüzdür. Çiçek kümesi sapı 4-7.5 cm uzundur ve siyah ve beyaz çatal tüylü tüylüdür. Çiçek durumu 4-9 çiçekli ± seyrek kısa salkımdır. Brakteler ince zarsı, 3-5 mm uzun, yumurtamsı-mızraksı ve basık seyrek tüylüdür. Brakteol 2 tane, küçük tomurcuk kabuğu benzeridir ve çanak tabanındadır. Çiçekler kısaca sapcıklı, çiçek sapı ~3mm uzunluktadır. Çanak 11-14 mm uzun, borumsu, ağırlıkla basık siyah ve bazen az sayıda beyaz tüylüdür, tabanda şişkindir; dişler bizsi ve 3-4 mm uzunluktadır. Taç yapraklar açık mor-pembe renktedir. bayrakçık 24-27 mm uzun, eliptik, ± küt uçludur, tabana yaklaştıkça kademeli olarak incelir. Baklamsı meyve kıvrımlı, ± yayılı, 40-55 x 6-10 mm, açıkça yanal olarak yassı, dikiş izleri çok belirgin, ağsı-damarlı, ve seyrek basık beyaz-ipeksi tüylüdür; çoğunlukla kahverengi lekeli 15-20 tohumludur; gaga (dar uç kısım) 2-6 mm uzun, düz veya hafifçe kıvrımlıdır.

Gözlemler

Kırklar / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Mustafa Gökmen Astragalus nezaketiae

Türkiye´de doğal yayılan diğer Astragalus türleri: A.achundovii, A.acicularis, A.acikirensis, A.acmonotrichus, A.acmophylloides, A.acmophyllus, A.adiyamanensis, A.adunciformis, A.aduncus, A.adustus, A.adzharicus, A.aegobromus, A.aintabicus, A.akmanii, A.akscheherensis, A.aladagensis, A.albertshoferi, A.albicalycinus, A.albifolius, A.aleppicus, A.altanii, A.alyssoides, A.amblolepis, A.amoenus, A.ancistrocarpus, A.andrachnaefolius, A.andrasovszkyi, A.angustiflorus, A.angustifolius, A.ansinii, A.antalyensis, A.anthylloides, A.antiochianus, A.apricus, A.argaeus, A.argentophyllus, A.arguricus, A.argyroides, A.armeniacus, A.asciocalyx, A.asterias, A.aucheri, A.aureus, A.austriacus, A.austro-aegaeus, A.aydosensis, A.aytatchii, A.bachmarensis, A.bahcesarayensis, A.baibutensis, A.bakirdaghensis, A.balansae, A.balkisensis, A.barba-jovis, A.barbatus, A.barbeyanus, A.barboides, A.bashkalensis, A.basianicus, A.baytopianus, A.beypazaricus, A.bicolor, A.bombycalyx, A.bozakmanii, A.brachycalyx, A.brachycarpus, A.brachypetalus, A.brachypterus, A.brachystachys, A.bracteosus, A.bruguieri, A.cadmicus, A.calvertii, A.calycinus, A.camptoceras, A.campylorhynchus, A.cancellatus, A.capito, A.caprinus, A.caraganae, A.cariensis, A.caspicus, A.cataonicus, A.caucasicus, A.caudiculosus, A.cedreticola, A.celakovskyanus, A.cephalotes, A.chamaephaca, A.chamardiensis, A.chamberlainianus, A.christianus, A.chrysochlorus, A.chrysostachys, A.chtonocephalus, A.cicer, A.cicerellus, A.cilicius, A.ciloensis, A.cinereus, A.clavatus, A.coarctatus, A.columnaris, A.commagenicus, A.commixtus, A.comosoides, A.compactus, A.condensatus, A.consimilis, A.coodei, A.cornutus, A.crassinervius, A.crenatus, A.cretaceus, A.creticus, A.crinitus, A.cryptocarpos, A.cuspistipulatus, A.cylleneus, A.cymbibracteatus, A.cymbostegius, A.czorochensis, A.dactylocarpus, A.daenensis, A.darendensis, A.davisii, A.decurrens, A.deinacanthus, A.delanensis, A.delbesii, A.demirizii, A.densifolius, A.depressus, A.dictyophysus, A.diphtherites, A.dipodurus, A.dipsaceus, A.dirmilensis, A.distinctissimus, A.diyarbakirensis, A.drusorum, A.dumanii, A.dzhebrailicus, A.echinatus, A.echinops, A.ekicii, A.ekimii, A.elatus, A.elazigense, A.eliasianus, A.elongatus, A.emarginatus, A.epiglottis, A.eriocephalus, A.eriopodus, A.ermineus, A.erythrotaenius, A.eubrychioides, A.expetitus, A.exscapus, A.fabaceus, A.falcatus, A.fallacinus, A.flavescens, A.fragrans, A.fraxinifolius, A.frickii, A.friederikeanus, A.fumosus, A.gaeobotrys, A.galegiformis, A.garaensis, A.gaziantepicus, A.geocyamus, A.germanicopolitanus, A.gevashensis, A.gigantostegius, A.gilvus, A.gladiatus, A.glaucophyllus, A.globosus, A.glycyphylloides, A.glycyphyllos, A.goeznensis, A.gossypinus, A.graecus, A.griseus, A.gummifer, A.guttatus, A.guzelsuensis, A.gymnalopecias, A.gymnolobus, A.haarbachii, A.hakkariensis, A.hakkiaricus, A.halicacabus, A.hamosus, A.hareftae, A.hartvigii, A.haussknechtii, A.helbaekii, A.heldreichii, A.hilaris, A.hirsutus, A.hirticalyx, A.horasanicus, A.huber-morathii, A.humilis, A.humillimus, A.hyalolepis, A.hymenocystis, A.hystrix, A.icmadophilus, A.idae, A.imbricatus, A.inaniae, A.incertus, A.isauricus, A.jodostachys, A.kadschorensis, A.karabaghensis, A.karamasicus, A.karasarensis, A.kastamonuensis, A.khokhrjakovii, A.kirchhoffiae, A.kirshehiricus, A.kochakii, A.kristii, A.kurdicus, A.lagopodioides, A.lagopoides, A.lagowskii, A.laguriformis, A.lamarckii, A.lanatus, A.lasioglottis, A.latifolius, A.latistipulatus, A.leiophyllus, A.leporinus, A.leucolachnus, A.leucomallophorus, A.leucothrix, A.lineatus, A.listoniae, A.longifolius, A.longisubulatus, A.longivexillatus, A.lusitanicus, A.lycaonicus, A.lycius, A.macrocephalus, A.macrostachys, A.macrouroides, A.macrourus, A.mahmutlarensis, A.malatyaensis, A.mardinensis, A.maximus, A.melanocarpus, A.melanocephalus, A.melanophrurius, A.melitenensis, A.mesites, A.mesogitanus, A.mesopotamicus, A.meyeri, A.michauxianus, A.micracme, A.micrancistrus, A.microcephalus, A.micropterus, A.microrchis, A.mirus, A.mitchellianus, A.mollis, A.mugliensis, A.munzurensis, A.muschianus, A.nabelekii, A.nanus, A.nervulosus, A.neurocarpus, A.nezaketiae, A.nigrifructus, A.nigrocalycinus, A.nigropedunculatus, A.nitens, A.noaeanus, A.nydeggeri, A.ochrochlorus, A.odoratus, A.oleifolius, A.oltensis, A.olurensis, A.onobrychioides, A.onobrychis, A.oocephalus, A.oreades, A.oreites, A.ornithopodioides, A.ovabaghensis, A.ovalis, A.ovatus, A.ovinus, A.oxyglottis, A.oxytropifolius, A.panduratus, A.paradoxus, A.parnassi, A.patnosicus, A.pelliger, A.pendulus, A.pennatulus, A.pennatus, A.pereshkhoranicus, A.persicus, A.phrygius, A.physocalyx, A.physodes, A.piletocladus, A.pineticola, A.pinetorum, A.pisidicus, A.plumosus, A.podperae, A.polemoniacus, A.polhillii, A.polyanthus, A.ponticus, A.prusianus, A.pseudocylindraceus, A.pseudomultijugus, A.pseudoutriger, A.pseudovegetus, A.psoraloides, A.ptilodes, A.pulchellus, A.pycnocephalus, A.rausianus, A.renzii, A.retamocarpus, A.robustus, A.roseocalycinus, A.roussaeanus, A.rubicundus, A.russelii, A.sachanewii, A.saganlugensis, A.sakaryaensis, A.sanguinolentus, A.sarikamishensis, A.scabrifolius, A.schizopterus, A.scholerianus, A.schottianus, A.serpentinicola, A.sesameus, A.setulosus, A.shelkovnikovi, A.sibthorpianus, A.sigmoideus, A.siliquosus, A.simonii, A.sinaicus, A.sommieri, A.sorgerae, A.sparsipilis, A.spectabilis, A.sphaeranthus, A.spitzenbergeri, A.spruneri, A.stella, A.stenosemioides, A.stenosemius, A.stereocalyx, A.stevenianus, A.stojani, A.strictifolius, A.strictispinis, A.stridii, A.strigillosus, A.suberosus, A.subhanensis, A.subsecundus, A.subulatus, A.subuliferus, A.surugensis, A.suserianus, A.syringus, A.szovitsii, A.talasseus, A.taochius, A.tatlii, A.tauricolus, A.thiebautii, A.thracicus, A.tigridis, A.tmoleus, A.tokatensis, A.tournefortii, A.trabzonicus, A.trachytrichus, A.tribuloides, A.trichocalyx, A.trichostigma, A.triradiatus, A.trojanus, A.tunceliensis, A.turcicus, A.turkmenensis, A.tuus, A.uhlwormianus, A.uraniolimneus, A.vaginans, A.velenovskyi, A.venulosus, A.vestitus, A.vexillaris, A.viciifolius, A.victoriae, A.viridiformis, A.viridis, A.viridissimus, A.voronovianus, A.vulnerariae, A.wagneri, A.warburgii, A.wiedemannianus, A.xanthogossypinus, A.xerophiloides, A.xerophilus, A.xylobasis, A.yildirimlii, A.yilmazii, A.yueksekovae, A.yusufeliensis, A.zahlbruckneri, A.zaraensis, A.zederbaueri

Kaynaklar

Duran, A. & Aytaç, Z. 2005: Astragalus nezaketae (Fabaceae), a new species from Turkey. — Ann. Bot. Fennici 42: 381–385.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Astragalus etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler