floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Astragalus ponticus
 
Çobanyıldızı / Pülümür / Tunceli - Haziran 2023 © Serdar Ölez
Astragalus ponticusAstragalus ponticusAstragalus ponticusAstragalus ponticusAstragalus ponticusAstragalus ponticusphotos
Gözlem bildir
Zümra geveni
Fabaceae / Astragalus / Astragalus ponticus
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Zümrageveni (Astragalus ponticus) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı ve Orta Karadeniz, Asıl Ege, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 500–2800 m yükseklikler arasında; taşlık alanlar, tarlalar, yol kenarları, çayırlıklar, orman içi açıklıklar, nehir kenarları, kuru toprak yığınları ve benzeri alanlarda doğal gelişim gösterir.


Bilimsel olarak Astragalus ponticus Pall. şeklinde tanımlanır.

Astragalus etimolojisi

Astragalus cins adı Yunancada `topuk kemiği` anlamına gelen astragalos kelimesinden türetilmiştir; tohumlarının şekline işaret ettiği sanılmaktadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Pall. kısaltması bilim insanı Peter(Pyotr) Simon von Pallas (1741-1811) için kullanılmıştır.

Morfoloji


25-100 cm boylanabilen, çok yıllık bir bitki türüdür. Gövde çiçekli saplar şeklinde dik yükselir. Stipül şeritsi-mızraksı formda ve 12-30 mm uzunluktadır, özellikle kenarları seyrek basık-cılız tüylüdür. Yapraklar 7-35 cm uzunluktadır ve 9-23 çift yaprakçıklı tüysü birleşik formdadır; yaprak sapı 7-30 mm uzunluktadır. Yaprakçıklar dikdörtgenimsi veya hemen hemen yumurtamsı formda ve 7-40 × 3.5-12 mm boyutlardadır, küt uçludur, üst yüzey tüysüz alt yüzey basık basit-cılız tüylüdür. Çiçeklenme mayıs-ağustos ayları arasında gerçekleşir. Çiçek kümesi küremsi veya yumurtamsı formdadır, sapı 0.5-1 cm uzunluktadır. Çiçekler sapsızdır. Brakte mızraksı-yumurtamsı veya şeritsi formda, 2-7 mm uzunluktadır, kenarları kirpiklidir. Brakteol mevcut değildir. Çanak 12-15 mm uzunlukta ve borumsu formdadır, ülgerlidir; tüp meyve zamanı hafifçe şişer; çanak dişler 1-3 mm uzunlukta, şeritsi formda ve kirpikli kenarlıdır. Taç yapraklar sarı renktedir; bayrakçık 18-22 × 6 mm boyutlarda ve tüysüzdür; kanatlar 18 × 3 mm boyutlardadır; kayıkçık 17-18 × 2-5 mm boyutlardadır; sapçıklar 16-17 mm, tüysüz ve beyaz veya sarımsı renktedir; ercikler sarı renkte ve sırttan bağlıdır; ovaryum 5 mm uzunlukta, yumurta biçimli ve yoğun beyaz tüylüdür; boyuncuk 15 mm uzunluktadır ve taban kısmı tüylüdür; tepecik top başlıdır. Baklamsı meyveler 10 × 4-4.5 mm boyutlarda, yumurta biçimli ve yassıdır, çanak içine gömülüdür, yüzeyi cılız tüylüdür, iki bölmelidir; gaga (dar uç kısım) kıvrımlı ve 4-5 mm uzunluktadır. Tohumlar böbrek şeklinde ve 4 × 2.5-3 mm boyutlardadır, açık kahve renkli ve pürüzsüzdür.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Astragalus ponticusNallıhan / Ankara
Haziran 2022 ©Mustafa Gökmen
Astragalus ponticusÇobanyıldızı / Pülümür / Tunceli
Haziran 2023 ©Serdar Ölez
Astragalus ponticusAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Astragalus türleri: A.achundovii, A.acicularis, A.acikirensis, A.acmonotrichus, A.acmophylloides, A.acmophyllus, A.adiyamanensis, A.adunciformis, A.aduncus, A.adustus, A.adzharicus, A.aegobromus, A.aintabicus, A.akmanii, A.akscheherensis, A.aladagensis, A.albertshoferi, A.albicalycinus, A.albifolius, A.aleppicus, A.altanii, A.alyssoides, A.amblolepis, A.amoenus, A.ancistrocarpus, A.andrachnaefolius, A.andrasovszkyi, A.angustiflorus, A.angustifolius, A.ansinii, A.antalyensis, A.anthylloides, A.antiochianus, A.apricus, A.argaeus, A.argentophyllus, A.arguricus, A.argyroides, A.armeniacus, A.asciocalyx, A.asterias, A.aucheri, A.aureus, A.austriacus, A.austro-aegaeus, A.aydosensis, A.aytatchii, A.bachmarensis, A.bahcesarayensis, A.baibutensis, A.bakirdaghensis, A.balansae, A.balkisensis, A.barba-jovis, A.barbatus, A.barbeyanus, A.barboides, A.bashkalensis, A.basianicus, A.baytopianus, A.beypazaricus, A.bicolor, A.bombycalyx, A.bozakmanii, A.brachycalyx, A.brachycarpus, A.brachypetalus, A.brachypterus, A.brachystachys, A.bracteosus, A.bruguieri, A.cadmicus, A.calvertii, A.calycinus, A.camptoceras, A.campylorhynchus, A.cancellatus, A.capito, A.caprinus, A.caraganae, A.cariensis, A.caspicus, A.cataonicus, A.caucasicus, A.caudiculosus, A.cedreticola, A.celakovskyanus, A.cephalotes, A.chamaephaca, A.chamardiensis, A.chamberlainianus, A.christianus, A.chrysochlorus, A.chrysostachys, A.chtonocephalus, A.cicer, A.cicerellus, A.cilicius, A.ciloensis, A.cinereus, A.clavatus, A.coarctatus, A.columnaris, A.commagenicus, A.commixtus, A.comosoides, A.compactus, A.condensatus, A.consimilis, A.coodei, A.cornutus, A.crassinervius, A.crenatus, A.cretaceus, A.creticus, A.crinitus, A.cryptocarpos, A.cuspistipulatus, A.cylleneus, A.cymbibracteatus, A.cymbostegius, A.czorochensis, A.dactylocarpus, A.daenensis, A.darendensis, A.davisii, A.decurrens, A.deinacanthus, A.delanensis, A.delbesii, A.demirizii, A.densifolius, A.depressus, A.dictyophysus, A.diphtherites, A.dipodurus, A.dipsaceus, A.dirmilensis, A.distinctissimus, A.diyarbakirensis, A.drusorum, A.dumanii, A.dzhebrailicus, A.echinatus, A.echinops, A.ekicii, A.ekimii, A.elatus, A.elazigense, A.eliasianus, A.elongatus, A.emarginatus, A.epiglottis, A.eriocephalus, A.eriopodus, A.ermineus, A.erythrotaenius, A.eubrychioides, A.expetitus, A.exscapus, A.fabaceus, A.falcatus, A.fallacinus, A.flavescens, A.fragrans, A.fraxinifolius, A.frickii, A.friederikeanus, A.fumosus, A.gaeobotrys, A.galegiformis, A.garaensis, A.gaziantepicus, A.geocyamus, A.germanicopolitanus, A.gevashensis, A.gigantostegius, A.gilvus, A.gladiatus, A.glaucophyllus, A.globosus, A.glycyphylloides, A.glycyphyllos, A.goeznensis, A.gossypinus, A.graecus, A.griseus, A.gummifer, A.guttatus, A.guzelsuensis, A.gymnalopecias, A.gymnolobus, A.haarbachii, A.hakkariensis, A.hakkiaricus, A.halicacabus, A.hamosus, A.hareftae, A.hartvigii, A.haussknechtii, A.helbaekii, A.heldreichii, A.hilaris, A.hirsutus, A.hirticalyx, A.horasanicus, A.huber-morathii, A.humilis, A.humillimus, A.hyalolepis, A.hymenocystis, A.hystrix, A.icmadophilus, A.idae, A.imbricatus, A.inaniae, A.incertus, A.isauricus, A.jodostachys, A.kadschorensis, A.karabaghensis, A.karamasicus, A.karasarensis, A.kastamonuensis, A.khokhrjakovii, A.kirchhoffiae, A.kirshehiricus, A.kochakii, A.kristii, A.kurdicus, A.lagopodioides, A.lagopoides, A.lagowskii, A.laguriformis, A.lamarckii, A.lanatus, A.lasioglottis, A.latifolius, A.latistipulatus, A.leiophyllus, A.leporinus, A.leucolachnus, A.leucomallophorus, A.leucothrix, A.lineatus, A.listoniae, A.longifolius, A.longisubulatus, A.longivexillatus, A.lusitanicus, A.lycaonicus, A.lycius, A.macrocephalus, A.macrostachys, A.macrouroides, A.macrourus, A.mahmutlarensis, A.malatyaensis, A.mardinensis, A.maximus, A.melanocarpus, A.melanocephalus, A.melanophrurius, A.melitenensis, A.mesites, A.mesogitanus, A.mesopotamicus, A.meyeri, A.michauxianus, A.micracme, A.micrancistrus, A.microcephalus, A.micropterus, A.microrchis, A.mirus, A.mitchellianus, A.mollis, A.mugliensis, A.munzurensis, A.muschianus, A.nabelekii, A.nanus, A.nervulosus, A.neurocarpus, A.nezaketiae, A.nigrifructus, A.nigrocalycinus, A.nigropedunculatus, A.nitens, A.noaeanus, A.nydeggeri, A.ochrochlorus, A.odoratus, A.oleifolius, A.oltensis, A.olurensis, A.onobrychioides, A.onobrychis, A.oocephalus, A.oreades, A.oreites, A.ornithopodioides, A.ovabaghensis, A.ovalis, A.ovatus, A.ovinus, A.oxyglottis, A.oxytropifolius, A.panduratus, A.paradoxus, A.parnassi, A.patnosicus, A.pelliger, A.pendulus, A.pennatulus, A.pennatus, A.pereshkhoranicus, A.persicus, A.phrygius, A.physocalyx, A.physodes, A.piletocladus, A.pineticola, A.pinetorum, A.pisidicus, A.plumosus, A.podperae, A.polemoniacus, A.polhillii, A.polyanthus, A.ponticus, A.prusianus, A.pseudocylindraceus, A.pseudomultijugus, A.pseudoutriger, A.pseudovegetus, A.psoraloides, A.ptilodes, A.pulchellus, A.pycnocephalus, A.rausianus, A.renzii, A.retamocarpus, A.robustus, A.roseocalycinus, A.roussaeanus, A.rubicundus, A.russelii, A.sachanewii, A.saganlugensis, A.sakaryaensis, A.sanguinolentus, A.sarikamishensis, A.scabrifolius, A.schizopterus, A.scholerianus, A.schottianus, A.serpentinicola, A.sesameus, A.setulosus, A.shelkovnikovi, A.sibthorpianus, A.sigmoideus, A.siliquosus, A.simonii, A.sinaicus, A.sommieri, A.sorgerae, A.sparsipilis, A.spectabilis, A.sphaeranthus, A.spitzenbergeri, A.spruneri, A.stella, A.stenosemioides, A.stenosemius, A.stereocalyx, A.stevenianus, A.stojani, A.strictifolius, A.strictispinis, A.stridii, A.strigillosus, A.suberosus, A.subhanensis, A.subsecundus, A.subulatus, A.subuliferus, A.surugensis, A.suserianus, A.syringus, A.szovitsii, A.talasseus, A.taochius, A.tatlii, A.tauricolus, A.thiebautii, A.thracicus, A.tigridis, A.tmoleus, A.tokatensis, A.tournefortii, A.trabzonicus, A.trachytrichus, A.tribuloides, A.trichocalyx, A.trichostigma, A.triradiatus, A.trojanus, A.tunceliensis, A.turcicus, A.turkmenensis, A.tuus, A.uhlwormianus, A.uraniolimneus, A.vaginans, A.velenovskyi, A.venulosus, A.vestitus, A.vexillaris, A.viciifolius, A.victoriae, A.viridiformis, A.viridis, A.viridissimus, A.voronovianus, A.vulnerariae, A.wagneri, A.warburgii, A.wiedemannianus, A.xanthogossypinus, A.xerophiloides, A.xerophilus, A.xylobasis, A.yildirimlii, A.yilmazii, A.yueksekovae, A.yusufeliensis, A.zahlbruckneri, A.zaraensis, A.zederbaueri




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)