floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Carpinus betulus
 
Yenice / Karabük - Mayıs 2019 © Serdar Ölez
Carpinus betulusCarpinus betulusCarpinus betulusCarpinus betulusCarpinus betulusCarpinus betulusphotos
Gözlem bildir
Gürgen
Betulaceae / Carpinus / Carpinus betulus
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Gürgen (Carpinus betulus) Huşgiller (Betulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1600 m yükseklikler arasında; geniş yapraklı veya karışık ormanlarda, nadiren küçük saf ormanlarda yetişirler.

Türkçe literatürde genellikle Gürgen olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kara gürgen olarak bilinir. Bilimsel olarak Carpinus betulus L. şeklinde tanımlanır.

Carpinus etimolojisi

Carpinus Latincede gürgen şeklindeki nesneleri tarif etmek için kullanılır.

betulus etimolojisi

Betulus Latincede `huş ağacı` anlamına gelen betula kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

25 m boylanabilen bir orman ağacıdır. Gövde kabuğu gri, pürüzsüz, ileri yaşlarda alt kısımlar oyuklu; genç filizler, kahverengi, parlak , bazen tüylü; tomurcuk kırmızımsı - kahverengi, tüysüz veya hafifçe tüylüdür. Yapraklar yumurtamsı, keskin veya sivri uçlu, 5-10 x 3-5 cm, 10-15 çift damarlı, düzenli birleşik çentikli, tabanda hafif ve asimetrik kalpsi veya yuvarlağımsı, her iki yüzü tüysüz ancak damar koltuğu yoğun tüylüdür. Çiçeklenme Temmuz-Ağustos ayları arasında; involukrum 3 loblu, tam kenarlı veya hafifçe testere dişli, kuvvetle damarlı, orta lob ~ 4 cm, yanal loblar orta lobun 1/3-1/2`si kadar ve birbirlerine eşittir.

listMaplistPiclist

Gözlemler

Carpinus betulusSarıkum / Sinop
Ekim 2023 ©Serdar ÖlezCarpinus betulusAbalı / Sinop
Ekim 2023 ©Serdar ÖlezCarpinus betulusTatlıca Şelaleleri / Sinop
Ekim 2020 ©Mustafa GökmenCarpinus betulusİclaliye / İnegöl / Bursa
Ekim 2020 ©Serdar ÖlezCarpinus betulusMavişehir / İzmir
Nisan 2020 ©Serdar ÖlezCarpinus betulusGemiş / Çardak / Denizli
Nisan 2020 ©Serdar ÖlezCarpinus betulusMaçahel / Artvin
Temmuz 2019 ©Mustafa GökmenCarpinus betulusYenice / Karabük
Mayıs 2019 ©Serdar ÖlezCarpinus betulusSülüklü Göl / Bolu
Haziran 2014 ©Ahmet DemirtaşCarpinus betulusSoğuksu Milli Parkı / Ankara
Eylül 2012 ©Ahmet DemirtaşCarpinus betulusSazlıgöl / Yığılca / Bolu
Ekim 2023 ©Necmi Aksoy vd.Carpinus betulusAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.Carpinus betulusUlus / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.Carpinus betulusKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.Carpinus betulusKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi

IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Carpinus türleri: C.betulus, C.orientalis



Kaynaklar
  1. Davis, 1982, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:7 Page:683
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)




Sayfaya atıf metni: Carpinus betulus. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 22, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=Carpinus-betulus
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.
Creative Commons LisansıKim bu gezenadamssl certificate