floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Colchicum speciosum
 
Sarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara - Ekim 2018 © Serdar Ölez
Colchicum speciosumColchicum speciosumColchicum speciosum
Gözlem bildir
Şepart
Colchicaceae / Colchicum / Colchicum speciosum
mapmapmapmap
Şepart (Colchicum speciosum) Acıçiğdemgiller (Colchicaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1800-3000 m yükseklikler arasında; alpin-altı otlaklarda ve orman kenarlarında gelişim gösterebilirler. Menşeyi Türkiye`nin kuzeyi, Kafkas dağları ve kuzey İran`dır.


Türkçe literatürde genellikle şepart olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde çıplak kadın, güz çiğdemi veya vargit olarak bilinir. Bilimsel olarak Colchicum speciosum Steven şeklinde tanımlanır.

Colchicum etimolojisi

Colchicum Antik Çağ'da Türkiye`nin Batı Karadeniz Bölgesi ve Gürcistan`ın bir bölgesini içine alan eski bir krallığın adı olan Colchis {Yunanca} kelimesinden türetilmiştir; yine bu isimle mitolojide Argonautların varış yerinden (Medea ve Altın Örtü) bahsedilmektedir.

Steven etimolojisi

Bilimsel adlandırmada kullanılan Steven ismi türün ilk kez Christian von Steven (1781-1863) tarafından yayınlandığını belirtir; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcekbilimcidir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Steven kısaltması bilim insanı Christian von Steven (1781-1863) için kullanılmıştır; Steven Fin asıllı Rus bir botanikçi ve böcek bilimcidir.

Morfoloji


30 cm kadar boylanabilen, çok yıllık, soğanlı, otsu bir türdür. Soğanı 7 cm`ye kadar uzun ve tarçın-kahverengi kabukludur. Yaprakları 4-6 adettir, 20-30 cm uzunluktadır ve dar eliptiktir; ilkbaharda çıkar yazın sararır ve dökülürler; çiçeklenme döneminde yapraklar mevcut değildir. Çiçeklenme Eylül-Ekim ayları arasında gerçekleşir; çiçekler 1-4 adet ve 18 x 10 cm boyutlardadır; pembemsi - eflatun veya menekşe rengidir; boyun beyaz renkte ve 5-7 cm uzunluktadır; ercik başı kahverengidir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Colchicum speciosumSarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara
Ekim 2018 ©Serdar Ölez
Colchicum speciosumAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Colchicum speciosumArıt / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Colchicum türleri: C.antepense, C.atticum, C.balansae, C.baytopiorum, C.bivonae, C.boissieri, C.burttii, C.chalcedonicum, C.chlorobasis, C.cilicicum, C.crocifolium, C.davisii, C.decaisnei, C.dolichantherum, C.figlalii, C.heldreichii, C.hirsutum, C.ignescens, C.imperatoris-friderici, C.inundatum, C.kotschyi, C.kurdicum, C.lagotum, C.leptanthum, C.lingulatum, C.macrophyllum, C.manissadjianii, C.micaceum, C.micranthum, C.minutum, C.munzurense, C.paschei, C.persicum, C.polyphyllum, C.raddeanum, C.sanguicolle, C.serpentinum, C.sieheanum, C.soboliferum, C.speciosum, C.stevenii, C.szovitsii, C.trigynum, C.triphyllum, C.turcicum, C.umbrosum, C.variegatum




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)