Roğuk (Crataegusmeyeri) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı Karadeniz, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.
Türkçe literatürde genellikle Roğuk olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde alıç olarak bilinir. Bilimsel olarak Crataegusmeyeri Pojark. şeklinde tanımlanır.
Crataegus etimolojisi
Crataegus cins adı Yunancada `güç` anlamına gelen kratos kelimesi ile `keskin` anlamına gelen akis kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir; bazi türlerinin keskin batıcı dikenlerini işaret ettiği sanılmaktadır.
meyeri etimolojisi
Meyeri tür adı Ernst Heinrich Friedrich Meyer (1791–1858)`e ithafen adlandırılmıştır. Meyer bir Alman botanikçi ve botanik tarihçisidir; başlıca eseri olan dört ciltlik ΄Botanik Tarihi (Geschichte der Botanik)΄ 1854–57 yıllarında yayınlanmış, eserde Aristoteles ve Theophrastus gibi eski otoriteleri de içerecek şekilde erken modern botanikçiler hakkında biyografik veriler sunmuştur. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Pojark. kısaltması bilim insanı Antonina Ivanovna Pojarkova (1897-1980) için kullanılmıştır.
Morfoloji
2-4 m boylanabilen, ve 0.5-1.5 mm dikenli, çalı ya da küçük ağaçlardır. Yapraklar 2.5-5 x 2-3,5 cm boyutlardadır, alt yüzeyi daha yoğun olmak üzere, her iki yüzeyi de gri-ince, uzun, yumuşak tüylüdür. Kısa sürgünlerde yer alan alt yapraklar dikdörtgenimsi-oval, ters yumurtamsı şekildedir. Tabanı dar kama şeklinde, uçları ise dişli ya da 3 sığ lobludur. Üst yapraklar 5(-7) dar loblu ve uç kısımları dişlidir. Yaprak sapı 1-2 cm uzunluktadır. Çiçeklenme mayıs-haziran aylarında gerçekleşir. Çiçek kurulu 3-15 beyaz çiçekten oluşur ve ince, uzun, yumuşak tüylüdür. Çanak yapraklar dikdörtgenimsi, üçgenimsi-mızraksı şekildedir, meyvelenme zamanı geriye kıvrılır. Dişi organ boyuncuğu 1-2 adettir. Küremsi meyve 12-18 mm çapında ve kırmızı renklidir; üzeri tüysüzdür ya da uca doğru ve dip kısımda çok ince tüylüdür; 1-2 çekirdeklidir (Browicz, 1972).
YETERSİZ VERİ / DATA DEFFICIENT Yeterli bilgi bulunmamaktadır. Tükenme riski değerlendirmesi yapılamamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
Browicz, K. 1972. Crataegus L. In: Davis PH (ed). Flora of Turkey and the East AegeanIslands, Vol.4, pp:133-147, Edinburgh.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Süleymanuşağı / Pülümür / Tunceli
Akyurt / Ankara
Ankara
