floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Geranium psilostemon
 
Maçahel / Artvin - Temmuz 2019 © Mustafa Gökmen
Geranium psilostemonGeranium psilostemonGeranium psilostemonGeranium psilostemon
Gözlem bildir
Zarif Itır
Geraniaceae / Geranium / Geranium psilostemon
mapmap
Zarifıtır (Geranium psilostemon) Turnagagasıgiller (Geraniaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de sadece Doğu Karadeniz alt bölgesinde doğal yayılış göstermektedir. 1400-2400 m yükseklikler arasında; çam ormanları, çalılıklar ve çayırlıklarda doğal gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Zarifıtır olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde kara gözlü turnagagası veya ermeni turnagagası olarak bilinir. Bilimsel olarak Geranium psilostemon Ledeb. şeklinde tanımlanır.

Geranium etimolojisi

Geranium Yunancada `turna, boynunu turna gibi uzatmış` anlamına gelen geranos kelimesinden türetilmiştir.

psilostemon etimolojisi

Psilostemon Yunancada `soyulmuş, çıplak` anlamına gelen psilos kelimesi ile `ercik, çiçeğin erkek üreyim organı` anlamına gelen stamen kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; erciklerin pürüzsüzlüğüne işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Ledeb. kısaltması bilim insanı Carl(Karl) Friedrich von Ledebour (1785-1851) için kullanılmıştır.

Morfoloji


20-100 cm boylanabilen, kök gövdeli (rizomlu), çok yıllık, otsu zarif bir türdür. Gövde ucu aşağı doğru bakan havlarla kaplıdır. Dip yapraklar sığ elsi, en-boy oranı 3/4-4/5, dilimler eşkenar dörtgen biçimli, tüysü loblu ve keskin çentikli dişlidir. Çiçeklenme Haziran-Eylül ayları arasında; çiçek sapı salgılı tüylü-havlı, meyve döneminde dik; çanak yapraklar salgılı tüylü-cılız tüylü, 8-10 mm, kılçık 2-4,5 mm; taç yapraklar ters yumurtamsı, tam kenarlı veya çökük, 15-23 mm, eflatunumsu, dip kısımlar siyah renklidir. Meyve mericarp, kısa havlı; tohumlar beneklidir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Geranium psilostemonMaçahel / Artvin
Temmuz 2019 ©Mustafa Gökmen
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Geranium türleri: G.asphodeloides, G.bohemicum, G.collinum, G.columbinum, G.dissectum, G.divaricatum, G.finitimum, G.glaberrimum, G.gracile, G.gymnocaulon, G.ibericum, G.kalenderianum, G.kurdicum, G.lanuginosum, G.lasiopus, G.lazicum, G.libani, G.libanoticum, G.lucidum, G.macrorrhizum, G.macrostylum, G.molle, G.palmatipartitum, G.palustre, G.platypetalum, G.ponticum, G.psilostemon, G.purpureum, G.pusillum, G.pyrenaicum, G.robertianum, G.rotundifolium, G.sanguineum, G.sibiricum, G.sintenisii, G.subacutum, G.subcaulescens, G.sylvaticum, G.tuberosum




Kaynaklar
  1. Davis, 1975, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:2 Page:466
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)