Onobrychis major

Ahlat / Bitlis - Temmuz 2021 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Ana korunga

Fabaceae / Onobrychis / Onobrychis major

Anakorunga (Onobrychis major) Baklagiller (Fabaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1900-2550 m yükseklikler arasında; çayırlık alanlar ve kayalık yamaçlarda yayılış gösterirler.

Bilimsel olarak Onobrychis major (Boiss.) Hand.-Mazz. şeklinde tanımlanır. Onobrychis cins adı Antik Yunancada 'eşek' anlamına gelen ónos (ὄνος) ve 'açgözlülükle yemek' anlamına gelen brýkein'den (βρύκειν) sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir; bu bitki çinsinin memeli otçullarca yem bitkisi olarak beğeni ile tüketildiğine işaret eder. Parantez içerisindeki kısaltmalar bu taksonu ilk yayınlayan kişiyi/kişileri, parantez dışındakiler ise ilk yayın ardından bu taksona revizyon yapan kişi/kişileri belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır. Hand.-Mazz. kısaltması bilim insanı Heinrich Raphael Eduard Handel-Mazzetti (1882-1940) için kullanılmıştır; Handel-Mazzetti Avusturyalı bir botanikçidir

Morfoloji

40-100 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövdeler dik veya dar açılı yükselir. Yapraklar 8-10 çift yaprakçıklı birleşik tüysü yapıdadır; yaprakçıklar dikdörtgenimsi-eliptik formda ve 15-35 x 3-9 mm boyutlardadır, üst yüzeyler tüysüz, alt yüzeyler basık cılız tüylüdür; stipül zarsı dokuda, 5-8 mm uzunlukta ve bitişiktir. Çiçeklenme haziran-temmuz ayları arasında gerçekleşir. Çiçek kurulu dikdörtgenimsi görünümde ve çok çiçeklidir, meyvelenmeye doğru biraz uzar; çiçek kümesi sapı yaprakların 2-4 katı uzunluktadır. Çanak 8.5-10 mm, uzunlukta ve cılız tüylüdür; çanak dişler şeritsi biz şeklindedir ve tüp kısmın 2-3 katı uzunluktadır. Taç pembe renklidir; bayrakçık 11-14.5 mm uzunluktadır; kanatlar 4.5-6 mm uzunluktadır; kayıkçık 11-14 mm uzunluktadır. Meyve yarı daire şeklinde, yassı ve 8-11 x 5-8 mm boyutlardadır, yüzey basık-cılız tüylüdür; dişler sorguç üzerinde 5-6 tanedir ve 2 mm uzunluktadır, tabla üzerinde daha kısa dişler bulunur.

listMap

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer Onobrychis türleri: O.aequidentata, O.alba, O.albiflora, O.altissima, O.araxina, O.argaea, O.argyrea, O.atropatana, O.beata, O.cappadocica, O.caput-galli, O.carduchorum, O.cigdemiae, O.cilicica, O.cornuta, O.crista-galli, O.densijuga, O.elata, O.fallax, O.galegifolia, O.germanicopolitana, O.gracilis, O.hajastana, O.halysensis, O.haussknechtii, O.huetiana, O.hypargyrea, O.kotschyana, O.lasiostachya, O.lasistanica, O.major, O.marashensis, O.megataphros, O.meschetica, O.montana, O.mutensis, O.nitida, O.occulta, O.ornata, O.oxyodonta, O.paucijuga, O.pisidica, O.podperae, O.ptolemaica, O.quadrijuga, O.radiata, O.shahpurensis, O.sivasica, O.stenostachya, O.subacaulis, O.sulphurea, O.tournefortii, O.transcaucasica, O.viciifolia

Kaynaklar

Davis,P.H., Cullen, J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2021)
Checklist of World Legumes (2010). Scientific names: Onobrychis major (boiss.)hand.-mazz.. https://www.legumes-online.net/ildis/aweb/td087/td_18496.htm
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Onobrychis etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler