Papaver somniferum

Çay / Afyonkarahisar - Haziran 2023 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Haşhaş

Papaveraceae / Papaver / Papaver somniferum

Haşhaş (Papaver somniferum) Haşhaşgiller (Papaveraceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Güney Marmara, Orta Karadeniz, Yukarı Sakarya, Yukarı Fırat, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir.

Türkçe literatürde genellikle Haşhaş olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde afyon çiçeği veya uykucu haşhaş olarak bilinir. Bilimsel olarak Papaver somniferum L. şeklinde tanımlanır. Papaver cins adı İsveçli biyolog, fizikçi ve botanikçi Carl von Linnaeus (1707-1778) tarafından adlandırılmıştır. Latincede `süt` anlamına gelen pappa kelimesinden türetilmiştir; içerdiği lateks sıvısına işaret eder. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji

Gelincikler familyasından, tek yıllık, otsu bir türdür. Gövde yukarıya doğru çatallaşır ve uzun bir sap üzerinde çiçek açınca düz bir hal alır. Yapraklar küt veya testere dişli ve ondüle kenarlıdır; dip yapraklar kısa saplı, üst yapraklar sapsız ve gövdeyi kavrar yapıdadır; mavimsi yeşil veya grimsi yeşil renktedir. Çiçeklenme Mayıs ayı civarında gerçekleşir. Tomurcuk yumurtamsı-dikdörtgenimsi formda ve 1.5-2 cm uzunluktadır. Taç yapraklar az çok daire şeklinde, beyaz, leylak rengi veya eflatun renklidir veya aalacalıdır; sapçıklar uca doğru kalınlaşır; tepecikler 8-12 adettir. Küremsi kapsül meyve küçük bir sap üzerinde ve 5-7 x 4-5 cm boyutlardadır; tabla az çok yassıdır ve kenarları belirgin ince dişli loblara bölünmüştür.

listMap

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer P. somniferum taksonları: Papaver somniferum var. pullatum, Papaver somniferum var. somniferum
Türkiye´de doğal yayılan diğer Papaver türleri: P.acrochaetum, P.arachnoideum, P.arenarium, P.argemone, P.armeniacum, P.bracteatum, P.clavatum, P.curviscapum, P.cylindricum, P.dubium, P.fugax, P.glaucum, P.gracile, P.guerlekense, P.hybridum, P.lacerum, P.lateritium, P.libanoticum, P.macrostomum, P.minua, P.orientale, P.persicum, P.pilosum, P.postii, P.purpureomarginatum, P.ramosissimum, P.rhoeas, P.rhopalothece, P.setiferum, P.shepardi, P.somniferum, P.stylatum, P.syriacum, P.triniifolium, P.virchowii, P.yildirimlii

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Papaver etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler