Prunella orientalis

Çamlıyayla / Mersin - Haziran 2018 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Acı fesleğen

Lamiaceae / Prunella / Prunella orientalis

Acı fesleğen (Prunella orientalis) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Antalya, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1400 m yükseklikler arasında; su kenarları, çam ormanları ve nemli çayırlıklarda doğal gelişim gösterir.

Bilimsel olarak Prunella orientalis Bornm. şeklinde tanımlanır. Prunella cins adı Latincede 'bir boğaz iltihabı' anlamına gelen brunella kelimesinden türetilmiştir; cins bu hastalığın tedavisınde kullanılmaktadır. Orientalis Latincede orientale kelimesinden gelir ve doğuyu hatırlatan veya doğudan gelen anlamına gelir; Asya veya Avustralya kaynaklı tür dağılımına dikkat çeker. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Bornm. kısaltması bilim insanı Joseph Friedrich Nicolaus Bornmüller (1862-1948) için kullanılmıştır; Bornmüller Alman botanikçidir; Balkanlar, Orta Doğu, Anadolu ve Kuzey Afrika floralarını çalışmıştır; 1928´de Beiträge zur Flora Mazedoniens adlı eserini yayımlamıştır.

Morfoloji

6-40 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövde dik veya eğimle yukarı doğru yükselir. Yapraklar saplı, dar-eliptik veya mızraksı formda; kenarları bütün veya zayıfça çentikli; yüzey kıllı tüylüdür. Çiçeklenme Mayıs-Temmuz ayları arasında; çiçek durumu top başlı veya başağımsı; brakte kırmızımsı veya siyahımsı-eflatun renkte, kenar kirpikli; çanak 2 loblu, alt dudak sıklıkla derin bölünmüş, dişler geniş ve uzunca, üst dudak tepesi kesik gibi ve 3 dikensi uçlu dişli; taç leylak rengi veya menekşe rengindedir ve 9-15 mm boyutlardadır. Meyve sert kabuklu, 1.8 x 1.1 mm (ibik hariç) boyutlardadır.

listMap

Gözlemler

Çamlıyayla / Mersin
Haziran 2018 ©Serdar Ölez Prunella orientalis

Türkiye´de doğal yayılan diğer Prunella türleri: P.grandiflora, P.laciniata, P.orientalis, P.vulgaris

Kaynaklar

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Prunella orientalis. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Aralık 22, 2024, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=Prunella-orientalis
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Prunella etimolojisi

orientalis etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler