floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Rosa orientalis
 
Kırklar / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Mustafa Gökmen
Rosa orientalisRosa orientalisRosa orientalisRosa orientalisRosa orientalis
Gözlem bildir
Askergülü
Rosaceae / Rosa / Rosa orientalis
mapmapmapmapmapmapmap
Askergülü (Rosa orientalis) Gülgiller (Rosaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Doğu Karadeniz, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Yukarı Fırat, Adana, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Türkiye´nin yanı sıra Güney Doğu Avrupa, Güney Batı Asya, Hırvatistan, Arnavutluk, Yunanistan, Güney Batı Asya, Ermenistan, Gürcistan, Irak, İran, Lübnan, Suriye´de de yayılış gösterir. 

Bilimsel olarak Rosa orientalis A.Dupont ex DC. şeklinde tanımlanır.

Rosa etimolojisi

Rosa {Latince}: gül.

orientalis etimolojisi

Orientalis Latincede orientale kelimesinden gelir ve doğuyu hatırlatan veya doğudan gelen anlamına gelir; Asya veya Avustralya kaynaklı tür dağılımına dikkat çeker. ex kısaltması, bu kısaltmayı takip eden ismin bu türü kabul görür şekilde yayınladığı ancak bunu `ex´ kısaltmasından önce gelen yayıncının kabul görmeyen açıklamalarına dayandırdığını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. A.Dupont kısaltması bilim insanı Andreas Dupont (1756-1817) için kullanılmıştır. DC. kısaltması bilim insanı Augustin Pyramus de Candolle (1778-1841) için kullanılmıştır; Candolle İsviçreli bir botanikçidir

Morfoloji


0,5 m kadar boylanabilen kısa boylu çalılardır. Genç dalların kabukları yoğun tüylüdür. Dikenler, genellikle zayıf, iğnemsi ve küçük yuvarlak tabanlı, hemen hemen tüylüdür. Yaprakçıklar 5-7 adet, yumurtamsı veya suborbikular, 1-7 x 0,8-3,7 cm, genellikle yuvarlak tabanlı, yuvarlak ve girintili, her iki yüzde de soluk grimsi-yeşil renkte ve kadifemsi, genelde tek sıralı testere dişli, belirgin dişlidir. Kulakçıkları kısa ve üçgenimsidir. Çiçekler tek tek yer almıştır. Çiçek sapları 1 cm, yoğun saplı bezeli ve sık yumuşak tüylüdür. Çanak yapraklarin lobları küçük, şeritsi-mızraksı, çanak yapraklar sadece tepede hafifçe genişlemiş, çanak yapraklar arkada yoğun bezelisert tüylü, tırmanıcı veya dik, çiçek açma evresinden sonra meyve olgunlaşana kadar kalıcıdır. Taç yapraklar 1,1-1,5 x 1-1,5 cm boyutlarında ve pembe renktedir. Stiluslar lanat, stigma-başı yoğun, yarı küremsi, hemen hemen eni kadar genişlikte, hemen hemen disk dar, ağız kısmı geniştir. Hipantiyum küremsi veya ovoid, 1,5 cm çapında ve yoğun saplı bezelidir (Nilsson, 1972).



listMaplistPiclist

Gözlemler


Rosa orientalisKırklar / Pülümür / Tunceli
Haziran 2022 ©Mustafa Gökmen
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Rosa türleri: R.agrestis, R.arvensis, R.beggeriana, R.boissieri, R.canina, R.corymbifera, R.damascena, R.dumalis, R.elymaitica, R.foetida, R.gallica, R.hemisphaerica, R.hirtissima, R.iberica, R.kotschyana, R.marginata, R.micrantha, R.mollis, R.orientalis, R.oxyodon, R.phoenicia, R.pisiformis, R.puberulenta, R.pulverulenta, R.rubiginosa, R.sempervirens, R.spinosissima, R.tomentosa, R.turcica, R.vanheuckeriana, R.villosa
Türkiye'de gözlemlenebilecek bazı diğer Rosa türleri: R.banksiae




Kaynaklar
  1. Akkemik, Ü. (Ed). 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara. 684s.
  2. Nilsson, Ö. 1972. Rosa L. In: Davis PH (ed.) Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 4, pp. 106-128, Edinburgh; Edinburgh University Press.
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)