Silene oligotricha

Ardıçlı / Pülümür / Tunceli - Haziran 2022 © Mustafa Gökmen

Gözlem bildir

Pülümürnakılı

Caryophyllaceae / Silene / Silene oligotricha

Pülümürnakılı (Silene oligotricha) Karanfilgiller (Caryophyllaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de sadece Yukarı Fırat alt bölgesinde yayılış göstermektedir. Tunceli´nin Pülümür ilçesi ve çevresinde; 1600-2050 m yükseklikler arasında; kayalık yerlerde gözlemlenebilir.

Bilimsel olarak Silene oligotricha Hub.-Mor. şeklinde tanımlanır. Silene Yunan mitolojisinde Orman Tanrısına verilen ismin dişil halidir. Oligotricha epiteti Yunanca όλίγος (birkaç, az sayıda) ve τρίχα (kıl) kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir; karakteristik özellik olan nispeten az sayıda kıl örtüsüne atıfta bulunur. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Hub.-Mor. kısaltması bilim insanı Arthur Huber-Morath (1901-1990) için kullanılmıştır; Huber-Morath Arthur Huber-Morath, Basler Botanischen Gesellschaft (BAS) ve Edinburgh Kraliyet Botanik Bahçesi nin herbaryumuyla ilişkili bir İsviçreli ekonomist ve botanikçidir. 1935 ile 1969 yılları arasında Türkiye florası üzerine yoğunlaşmış ve 16 keşif gezisi yapmıştır; yaklaşık 30.000 örnekten oluşan geniş koleksiyonu şu anda Conservatoire Botanique de Genèvede saklanmaktadır.

Morfoloji

Çok yıllık, kümeler halinde gelişen bir bitkidir. Gövdeler dik, narin ve 16-25 cm boydadır; gövdenin taban kısmı tüysüz 3 veya 4´üncü nodundan çiçek durumuna kadar salgısız ve geriye bükük tüylüdür. Alt yapraklar şeritsi-mızraksı ve 12-62 x 1-3 mm boyutlardadır; seyrek kır tüylüdür. Gövde yaprakları şeritsi-mızraksı; 8-32 x 1-1.5 mm boyutlardadır; yaprak ayası tüysüzdür; kaide kısmı seyrek salgılı kır tüylüdür. Çiçek durumu 1 çiçekli veya 3 adettir ve 5 çiçekli bileşik dikazyum oluşturur. Brakteler mızraksı ve 2.5-10 x 1-1.5 mm boyutlardadır. Çiçek sapı 5-21 mm ve yoğun salgılı kısa havlıdır. Çanak 11-18 mm ve salgılı kısa havlıdır; damarlanma ağsıdır; dişler mızraksı ve 2-3 x 1.5-2.4 mm boyutlardadır; çiçeklenme döneminde tepe genişliği 1.5-2.5 mm´dir ve tepe kısmı gevşektir; meyvelenme döneminde 2.5-3,5 mm´ye ulaşır ve tepede büzülür; antofor etrafında ± boğulmamıştır. Petaller kulaksıdır; petal tabanında iki adet kulakçık ve iki adet dilcik mevcuttur; kirli beyaz renktedir; 16-20 mm´dir; loblar 2 parçalıdır. Pistil bileşik karpellidir ve 15-21 mm´dir; boyuncuk 11-14 mm ve tüysüzdür; tepecik yoğun salgılıdır; ovaryum 4-6.5 x 1-1.3 mm boyutlardadır. Ercik sayısı 10´dur; 5’i uzun, 5’i kısadır; uzun olanlar 10-15 mm, diğerleri 6-10 mm´dir; başçıklar 1-1.5 x 0.4-1 mm boyutlardadır. Antofor 2-5 mm uzunlukta ve tüysüzdür. Kapsül dikdörtgenimsi ve 7-12 x 2-3.5 mm boyutlardadır. Tohumlar böbreksi formda, koyu kahverengi ve 1.3-1.6 x 0.3-0.7 mm boyutlardadır; sırt kısmı yuvarlak, yüzey sekli belirgin kanatlıdır; hilum çok az belirgin girintilidir.

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer Silene türleri: S.acaulis, S.aegyptiaca, S.akmaniana, S.amana, S.ampullata, S.anatolica, S.apetala, S.araratica, S.argaea, S.argentea, S.arguta, S.armena, S.armeria, S.atropurpurea, S.aydosensis, S.azirensis, S.baccifera, S.balansae, S.bayburtensis, S.behen, S.bellidifolia, S.bilgilii, S.birandiana, S.bithynica, S.bolanthoides, S.brevicalyx, S.brevicaulis, S.bupleuroides, S.caesarea, S.capillipes, S.capitellata, S.caramanica, S.cariensis, S.cartilaginea, S.caryophylloides, S.caucasica, S.cephalantha, S.chaetodonta, S.chlorifolia, S.choruhensis, S.cirpicii, S.colorata, S.compacta, S.confertiflora, S.conica, S.coniflora, S.conoidea, S.coronaria, S.crassipes, S.cretica, S.cryptoneura, S.cserei, S.delicatula, S.demirizii, S.denizliensis, S.densiflora, S.dianthoides, S.dichotoma, S.discolor, S.doganii, S.dumanii, S.duralii, S.echinospermoides, S.eminentis, S.eremitica, S.erimicana, S.ermenekensis, S.ertekinii, S.euxina, S.fabaria, S.falcata, S.fenzlii, S.frivaldszkyana, S.fuscata, S.gallica, S.gevasica, S.gigantea, S.guerbuezii, S.hamzaogluii, S.haradjianii, S.heldreichii, S.inclinata, S.isaurica, S.italica, S.kemahensis, S.konuralpii, S.kotschyi, S.koycegizensis, S.lasiantha, S.latifolia, S.laxa, S.lazica, S.leptoclada, S.longipetala, S.lucida, S.lycaonica, S.lydia, S.macrodonta, S.magenta, S.manissadjianii, S.marschallii, S.miksensis, S.monerantha, S.montbretiana, S.multifida, S.muradica, S.nemrutensis, S.nerimaniae, S.noctiflora, S.nocturna, S.nuncupanda, S.odontopetala, S.oligotricha, S.olympica, S.oreades, S.oreophila, S.otites, S.ozyurtii, S.paphlagonica, S.papillosa, S.peduncularis, S.pendula, S.pharnaceifolia, S.phrygia, S.pungens, S.rhynchocarpa, S.rigidula, S.ruscifolia, S.salsuginea, S.saxatilis, S.sclerophylla, S.scythicina, S.sedoides, S.skorpilii, S.sordida, S.spergulifolia, S.splendens, S.squamigera, S.stenobotrys, S.subconica, S.supina, S.surculosa, S.swertiifolia, S.tenuiflora, S.thymifolia, S.tunicoides, S.urvillei, S.viridiflora, S.viscaria, S.viscosa, S.vulgaris, S.yildirimlii

Kaynaklar

Kılıç, S. (2007). ürkiye´nin Silene L. (Caryophyllaceae) cinsi Brachypodae boiss. ve Auriculatae boiss. seksiyonları üzerinde biyosistematik çalışmalar [Doctora çalışması].
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Silene etimolojisi

oligotricha etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler