floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Valeriana tuberosa
 
Karaşar / Beypazarı / Ankara - Mayıs 2020 © Mustafa Gökmen
Valeriana tuberosaValeriana tuberosaValeriana tuberosaValeriana tuberosa
Gözlem bildir
Topkediotu
Caprifoliaceae / Valeriana / Valeriana tuberosa
mapmapmapmapmap
Topkediotu (Valeriana tuberosa) Hanımeligiller (Caprifoliaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı ve Orta Karadeniz, Yukarı Sakarya, Antalya alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Türkiye´nin yanısıra Güney Avrupa, İspanya, Fransa (orta ve güneyi), Kuzey Afrika, Rusya´nın güneyi, Ural ve Altaylar´da da yayılış gösterir. 900 - 1700 m yükseklikler arasında; çayırlık ve taşlık yamaçlarda gözlemlenebilir. 

Bilimsel olarak Valeriana tuberosa L. şeklinde tanımlanır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


20-50 cm boylanabilen, çok yıllık bir türdür; yüzeyler tüysüzdür; kök yumru şeklindedir, yumrunun ucundan ipliksi kökler çıkar, her yıl yavru yumrular verir. Dip yapraklar basit, kısa saplı ve mızraksı-eliptik formdadır. Gövde yaprakları pinnatisekt ve 2-3 çift yaprakçıklıdır. Çiçek durumu yoğundur, brakteler 2-3 mm boydadır. Taç tüpü 4-5 mm boyda ve pembe veya beyaz renklidir. Polen 55 mikrondur. Meyve 3-3.5 mm´dir, damar araları sık tüylüdür; papus segmentleri sayısı 11-12 adettir.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Valeriana tuberosaKaraşar / Beypazarı / Ankara
Mayıs 2020 ©Mustafa Gökmen
Valeriana tuberosaKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Valeriana tuberosaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.

IUCN Kırmızı Liste Kategorisi


IUCNIUCNrIUCNcat
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN
Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır.
Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Valeriana türleri: V.alliariifolia, V.alpestris, V.bolkarica, V.dioica, V.dioscoridis, V.leucophaea, V.montana, V.officinalis, V.oligantha, V.phu, V.saxicola, V.sisymbriifolia, V.speluncaria, V.tuberosa




Kaynaklar
  1. KARAMANOĞLU, K., & KOYUNCU, M. (1974). Türkiye Valeriana (Kedinin) Türleri Üzerinde Sistematik Araştırmalar. Ankara Universitesi Eczacilik Fakultesi Dergisi, 149-178. https://doi.org/10.1501/eczfak_0000000208
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)