floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Stachys sylvatica
 
Yenice / Karabük - Mayıs 2015 © Serdar Ölez
Stachys sylvatica
Gözlem bildir
Hamısırgan
Lamiaceae / Stachys / Stachys sylvatica
mapmapmapmapmapmapmap
Hamısırgan (Stachys sylvatica) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Erzurum-Kars alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinden 2440 m yüksekliklere kadar; çam ve kayın ormanlarında, karışık koruluklarda, çakıllı yamaçlarda, toprak yığınları ve ıslak alanlarda gelişim gösterirler.

Bilimsel olarak Stachys sylvatica L. şeklinde tanımlanır.

Stachys etimolojisi

Stachys cins adı Eski Yunancada Stachys germanica`yı tanımlayan stákhus kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


30-100 cm boylanabilen, çok yıllık otsu bir türdür. Gövde dik, seyrek veya yoğun tüylüdür. Yapraklar kalpsi-yumurtamsı, 3-9 x 2-6 cm boyutlarda, keskin uçlu, tırtırlı veya tırtırlı-testere dişli, genellikle uzun saplıdır. Çiçeklenme dönemi Haziran-Eylül ayları arasında; çiçek durumu 6 çiçekli halka dizilimli, sıkışık uca gittikçe incelen; çanak 6-9 mm, salgı bezli - ince yumuşak kısa tüylü, dişler eşit ve 2-3 .5 mm boyda, tüp uzunluğuna eşit veya hafifçe daha kısadır. taç koyu mat kırmızımsı veya eflatunumsu, üzeri beyaz imli, 12-16 mm, üst dudak 35 mm, alt dudak 5-8 mm boydadır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Stachys sylvaticaYenice / Karabük
Mayıs 2015 ©Serdar Ölez
Stachys sylvaticaUlus / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Stachys sylvaticaKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Stachys sylvaticaKavaklı / Yenice / Karabük
Aralık 2019 ©Ahmet Aytekin ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Stachys türleri: S.aleurites, S.alpina, S.amanica, S.anamurensis, S.angustifolia, S.annua, S.antalyensis, S.arabica, S.araxina, S.arvensis, S.atherocalyx, S.balansae, S.ballotiformis, S.bayburtensis, S.baytopiorum, S.bithynica, S.bombycina, S.burgsdorffioides, S.buttleri, S.byzantina, S.carduchorum, S.cataonica, S.chasmosericea, S.choruhensis, S.citrina, S.cretica, S.cydni, S.distans, S.diversifolia, S.euadenia, S.fruticulosa, S.germanica, S.huber-morathii, S.huetii, S.iberica, S.inanis, S.inflata, S.ketenoglui, S.kurdica, S.lavandulifolia, S.longiflora, S.longispicata, S.macrantha, S.macrostachys, S.marashica, S.mardinensis, S.maritima, S.megalodonta, S.melampyroides, S.menthoides, S.minor, S.munzurdagensis, S.namazdaghensis, S.obliqua, S.obscura, S.officinalis, S.palustris, S.petrokosmos, S.pinardii, S.pinetorum, S.pseudopinardii, S.pumila, S.ramosissima, S.recta, S.rizeensis, S.rupestris, S.saturejoides, S.sericantha, S.setifera, S.sivasica, S.sosnowskyi, S.sparsipilosa, S.spectabilis, S.spinulosa, S.subnuda, S.sylvatica, S.thirkei, S.thracica, S.tmolea, S.tundjeliensis, S.tymphaea, S.viscosa, S.viticina, S.vuralii, S.willemsei, S.woronowii, S.yildirimlii




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)