Atraphaxis billardieri

Kayadibi / Elmadağ / Ankara - Haziran 2016 © Serdar Ölez

Gözlem bildir

Deveçökerten

Polygonaceae / Atraphaxis / Atraphaxis billardieri

Deveçökerten (Atraphaxis billardieri) Madımakgiller (Polygonaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1300-2600 m yukseklikler arasında; taşlık yamaçlar, bozkırlar ve kuru tarlalarda doğal gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Deveçökerten olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde teke buğdayı olarak bilinir. Bilimsel olarak Atraphaxis billardieri Jaub. & Spach şeklinde tanımlanır. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Jaub. kısaltması bilim insanı Hippolyte François Jaubert (1798-1874) için kullanılmıştır; Jaubert Fransız politikacı ve botanikçidir. Spach kısaltması türün Fransız botanikçi Edouard Spach (1801-1879) tarafından yayınlandığını belirtir. Spach kısaltması bilim insanı Édouard Spach (1801-1879) için kullanılmıştır; Spach Fransız botanikçidir; `Natural history of plants: Spermatophytes´ ve `Illustrations of plants of the East´ adlı eserleri yayınlamıştır.

Morfoloji

60 cm kadar boylanabilen, ince ve iç içe geçmiş dolambaçlı dallara sahip, çok yıllık alçak bir çalı türüdür. Gövde gençlikte küçük kabarcıklarla kaplı; tüylü; beyaz-açık gri renkte; yaşlılıkta kahverengimsi griden siyaha kadar değişen renktedir. Yaprak parlak yeşil; yumurtamsı, eliptik veya dikdörtgenimsi şekilli; ağ damarlıdır. Yaprak sapının gövdeye bağlandığı nokta kınlı, kın iki sivri uzantılıdır. Çiçeklenme Mayıs-Temmuz ayları arasındadır; çiçekler 5 petalli, 8 stamenli (erkek organı), stigma (dişilik organı) 3 parçalıdır; çiçek sapı alt yarıda mafsallıdır. Meyve pembe, pembe-beyaz renkte, üçgen şekillidir.

listMap

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan diğer A. billardieri taksonları: Atraphaxis billardieri var. billardieri, Atraphaxis billardieri var. tournefortii
Türkiye´de doğal yayılan diğer Atraphaxis türleri: A.angustifolia, A.billardieri, A.grandiflora, A.spinosa

Kaynaklar1.Davis, P. H., Cullen, J., & Coode, M. J. (1967). Flora of Turkey and the East Aegean Islands Volume 2. Edinburgh University Press.

NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Sayfaya atıf metni: Atraphaxis billardieri. florꜳnatolica içinde. Erişim tarihi Mayıs 11, 2025, Erişim adresi http://floranatolica.com/eukaria/gui/species.php?ID=500
Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Spach etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler