Kasnak meşesi (Quercusvulcanica) Kayıngiller (Fagaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de İç Batı Anadolu, Antalya alt bölgelerinde yayılış göstermektedir. 1300-1800 m yükseklikler arasında; derin ve verimli topraklarda gelişim gösterir.
Quercus vulcanica Türkçede Kasnak meşesi olarak adlandırılır. Bilimsel olarak Quercusvulcanica Boiss. & Heldr. ex Kotschy şeklinde tanımlanır.
Quercus etimolojisi
Quercus Latincede doğrudan `meşe` anlamındadır; muhtemelen Kelt dilinde `iyi` anlamına gelen quer ve `ağaç` anlamına gelen cuez kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir. ex kısaltması, bu kısaltmayı takip eden ismin bu türü kabul görür şekilde yayınladığı ancak bunu `ex´ kısaltmasından önce gelen yayıncının kabul görmeyen açıklamalarına dayandırdığını belirtir. Kısaltmalar arasında yer alan & işareti, bu bilim insanlarının bitki hakkındaki makaleyi birlikte yayınladılarını belirtir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır. Heldr. kısaltması bilim insanı Theodor von Heldreich (1822-1902) için kullanılmıştır; Heldreich bir Alman botanikçidir.
Kotschy etimolojisi
Bilimsel adlandırmada kullanılan Kotschy kısaltması, türün Carl Georg Theodor Kotschy (1813–1866) tarafından yayınlandığını belirtir; Kotschy Avusturyalı botanikçi ve kaşiftir; araştırmalarında büyük miktarda bitki örneği toplamıştır, ayrıca bazıları bilim dünyası için yeni olan kırk meşe türünü de tanımlamıştır. Kotschy kısaltması bilim insanı Carl Georg Theodor Kotschy (1813-1866) için kullanılmıştır; Kotschy Avusturyalı bir botanikçi ve kaşiftir
Morfoloji
30 m kadar boylanabilen, geniş taçlı, kışın yapraklarını döken, odunsu bir türdür. Gövde ince kabuklu; gençlikte kahverengi-gri, düz; ileri yaşlarda gri renkli, dikine sığ çatlaklıdır; 1,5 metreyi aşkın çap yapabilir. Yapraklar basit, almaşık dizili, 9-18 x 5-10 cm boyutlarda, ters yumurta biçimli, 4-8 çift loplu; üst yüz koyu yeşil, tüysüz ya da az tüylü; alt yüz gri-yeşil veya sarı-yeşil, tüylü; sap 3-9 cm uzunluğunda ve az tüylüdür. Çiçeklenme Ağustos-Eylül ayları arasında; erkek çiçekler açık kahverengi-yeşil renkli, 3-4 cm boyunda sarkık kurullu, hafif tüylü; dişi çiçekler 1.5-2 mm boyunda, sarı-pembe renkli ve tüylüdür. Meyve bir yılda olgunlaşır; kadeh ~ 15 mm çapta,yarım küresel, grimsi - kahverengi; pullaryumurtamsı - mızraksı, yassı, basık, kaba tüylüdür; palamutun yarısı ile 2/3 lük kısmı kadehe gömülüdür.
DÜŞÜK RİSKLİ / LEAST CONCERN Bu tür geniş yayılışlıdır ve nüfusu yüksektir. Yakın gelecekte tükenme riski bulunmamaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği tarafından hazırlanmaktadır.
Davis, P. H. (1982). Flora of Turkey and the east Aegean islands Vol:7. Edinburgh University Press.
Demirtaş, A. (2019). Ankara'nın ağaç, ağaççık ve çalıları (2nd ed.). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği.
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)
Sarıçalı Dağı / Nallıhan / Ankara
Atatürk / Ataşehir / İstanbul
