Maçahel / Artvin - Temmuz 2019 © Mustafa Gökmen

Gözlem bildir

Akçan

Campanulaceae / Campanula / Campanula alliariifolia

Akçan (Campanula alliariifolia) Çançiçeğigiller (Campanulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Orta ve Doğu Karadeniz alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1830 m yükseklikler arasında; sarp ormanlık ve çalılık alanlardaki toprak yığınları ve uçurumlarda yetişirler.

Bilimsel olarak Campanula alliariifolia Willd. şeklinde tanımlanır. Campanula Latincede küçük çan anlamında kullanılır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Willd. kısaltması bilim insanı Carl Ludwig Willdenow (1765-1812) için kullanılmıştır.

Morfoloji

70 cm kadar boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Gövde yoğun havlı, genellikle dik, basit veya dallanmış, dipte 3-4 mm çaptadır. Yapraklar yoğun havlı, altta sıklıkla ± beyaz kaba tüylü, yukarıda havlı veya tüysüz, düzensiz ve keskin dişli; dip yapraklar genişçe üçgen biçimli veya kalpsi, küt veya keskin uçlu, 5-8 x 5-8 cm, uzun saplı; gövde kısmındaki yapraklar belirgin şekilde daha küçük, kısaca saplıdır. Çiçeklenme Haziran-eylül aylarında; çiçekler ± sarkık, tekil, yaprak koltuklarında, sapsız, nadiren kısa saplı ve 1-3´ü bir arada yoğun uzun başak çiçek kurullarında; ovaryum altdurumlu, külah şekilli, 2 mm; çanak loblar genişçe mızraksı, keskin uçlu, 9 x 3-4 mm, dik, kirpikli kenarlı; taç huni veya çan şeklinde, 20 mm, 1/4´ine kadar keskin uçlu yumurtamsı loblara bölünmüş, kenarları püsküllü/kılçıklı, beyaz, dış kısmı kısaca havlı; boyuncuk gömülü; tepecik 3 parçalıdır. Meyve kapsül sarkık, 8 x 6 mm, külah şekilli, çıkıntılı, havlı; tohumlar elipsoid, 2 x 1 mm, kahverengi, küçük açık kenarlı ve parlaktır.

listMap listPic list

Gözlemler

Türkiye´de doğal yayılan Campanula türleri: C.acutiloba, C.aghrica, C.ajugifolia, C.akgulii, C.aktascii, C.alisan-kilincii, C.alliariifolia, C.antalyensis, C.argentea, C.armena, C.aucheri, C.axillaris, C.balansae, C.bellidifolia, C.betonicifolia, C.betulifolia, C.bipinnatifida, C.bluemelii, C.bononiensis, C.bornmuelleri, C.buseri, C.cervicaria, C.choruhensis, C.collina, C.conferta, C.coriacea, C.crispa, C.cymbalaria, C.damboldtiana, C.davisii, C.delicatula, C.demirsoyi, C.dersimensis, C.drabifolia, C.ekimiana, C.erinus, C.fastigiata, C.flaccidula, C.fruticulosa, C.glomerata, C.grandis, C.hacerae, C.hagielia, C.haradjanii, C.hedgei, C.hierosolymitana, C.iconia, C.involucrata, C.isaurica, C.jacquinii, C.kirikkaleensis, C.kotschyana, C.koyuncui, C.lactiflora, C.latifolia, C.ledebouriana, C.leucosiphon, C.lingulata, C.lycica, C.lyrata, C.macrostachya, C.macrostyla, C.malatyaensis, C.mardinensis, C.massalskyi, C.medium, C.mugeana, C.munzurensis, C.myrtifolia, C.oligosperma, C.olympica, C.ovacikensis, C.pamphylica, C.patula, C.peregrina, C.persica, C.persicifolia, C.peshmenii, C.phrygia, C.phyctidocalyx, C.pinnatifida, C.podocarpa, C.pontica, C.postii, C.propinqua, C.psilostachya, C.ptarmicifolia, C.pterocaula, C.pubicalyx, C.pulvinaris, C.pyramidalis, C.quercetorum, C.radula, C.ramosissima, C.rapunculoides, C.rapunculus, C.raveyi, C.retrorsa, C.reuteriana, C.rimarum, C.rotundifolia, C.rumeliana, C.saxonorum, C.sclerotricha, C.scoparia, C.seraglio, C.sibirica, C.silifkeensis, C.simulans, C.sivasica, C.sorgerae, C.sparsa, C.spathulata, C.stellaris, C.stevenii, C.stricta, C.strigillosa, C.strigosa, C.telephioides, C.telmessi, C.teucrioides, C.tomentosa, C.trachelium, C.trachyphylla, C.tridentata, C.troegerae, C.yaltirikii, C.yildirimlii
Gözlem bildirilen diğer Campanula türleri: C.poscharskyana

Kaynaklar

Davis, 1978, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:6 Page:23
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Campanula etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler