Campanula aucheri

Gorgit Yaylası / Artvin - Temmuz 2016 © Boray Dişbudak

Gözlem bildir

Yayla Çan Çiçeği

Campanulaceae / Campanula / Campanula aucheri

Yaylaçanı (Campanula aucheri) Çançiçeğigiller (Campanulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Doğu Karadeniz, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 1890-4200 m yükseklikler arasında; döküntüler, çayırlıklar ve alpin yamaçlarda gelişim gösterirler.

Türkçe literatürde genellikle Yaylaçanı olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde anzer çıngırağı veya yayla çanı olarak bilinir. Bilimsel olarak Campanula aucheri A.DC. şeklinde tanımlanır. Campanula Latincede küçük çan anlamında kullanılır. Aucheri adı Pierre Martin Rémi Aucher-Eloy (1793-1838)´a ithafen adlandırılmıştır. Aucher bir Fransız eczacı ve botanikçidir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. A.DC. kısaltması bilim insanı Alphonse Louis Pierre Pyramus de Candolle (1806-1893) için kullanılmıştır.

Morfoloji

5-10 cm boylanabilen, çok yıllık, köksaplı otsu bir türdür. Gövdeler birbirine dolaşık, ± havlı, çatallı; çiçekli dallar yukarı doğru yükselen, dik, 1 çiçekli ve seyrek yapraklıdır. Dip yapraklar rozet yapıda, sıkışık, sıklıkla şeritsi - mızraksı veya dikdörtgenimsi, yumurtamsı-ispatula biçimli, 10-30 x 2-10 mm, havlı, az-biraz dişli veya tam kenarlı, küt uçlu, sıklıkla uç kısım dişli, yaprak sapına doğru kademeli olarak daralan yapıda; sap 4 cm´dir. Gövde yaprakları daha az sayıda, sapsız ve şeritsi-mızraksı formdadır. Çiçeklenme Haziran-Ağustos aylarında; çiçekler dik, terminal; çanak loblar üçgen biçimli - mızraksı, dik, 5-10 mm, havlı; uzantılar üçgen biçimli, sivri uçlu, kısa külah şekilli ve havlı ovaryumdan daha uzunca; taç genişçe çan şeklinde, 15-25 x 20-25 mm, 1/3-1/2 kısmına kadar parçalı, dış kısmı ± havlı, mavi-menekşe rengi; boyuncuk ± gömülü; tepecik 3 adet ve kısadır. Meyve kapsül, sarkık, 3 parçalı açılan; tohumlar elipsoid, geniş, 3 x 1.5 mm, düz ve açık kahverenklidir.

listMap listPic list

Gözlemler

Gorgit Yaylası / Artvin
Temmuz 2016 ©Boray Dişbudak Campanula aucheri

Türkiye´de doğal yayılan diğer Campanula türleri: C.acutiloba, C.aghrica, C.ajugifolia, C.akgulii, C.aktascii, C.alisan-kilincii, C.alliariifolia, C.antalyensis, C.argentea, C.armena, C.aucheri, C.axillaris, C.balansae, C.bellidifolia, C.betonicifolia, C.betulifolia, C.bipinnatifida, C.bluemelii, C.bononiensis, C.bornmuelleri, C.buseri, C.cervicaria, C.choruhensis, C.collina, C.conferta, C.coriacea, C.crispa, C.cymbalaria, C.damboldtiana, C.davisii, C.delicatula, C.demirsoyi, C.dersimensis, C.drabifolia, C.ekimiana, C.erinus, C.fastigiata, C.flaccidula, C.fruticulosa, C.glomerata, C.grandis, C.hacerae, C.hagielia, C.haradjanii, C.hedgei, C.hierosolymitana, C.iconia, C.involucrata, C.isaurica, C.jacquinii, C.kirikkaleensis, C.kotschyana, C.koyuncui, C.lactiflora, C.latifolia, C.ledebouriana, C.leucosiphon, C.lingulata, C.lycica, C.lyrata, C.macrostachya, C.macrostyla, C.malatyaensis, C.mardinensis, C.massalskyi, C.medium, C.mugeana, C.munzurensis, C.myrtifolia, C.oligosperma, C.olympica, C.ovacikensis, C.pamphylica, C.patula, C.peregrina, C.persica, C.persicifolia, C.peshmenii, C.phrygia, C.phyctidocalyx, C.pinnatifida, C.podocarpa, C.pontica, C.postii, C.propinqua, C.psilostachya, C.ptarmicifolia, C.pterocaula, C.pubicalyx, C.pulvinaris, C.pyramidalis, C.quercetorum, C.radula, C.ramosissima, C.rapunculoides, C.rapunculus, C.raveyi, C.retrorsa, C.reuteriana, C.rimarum, C.rotundifolia, C.rumeliana, C.saxonorum, C.sclerotricha, C.scoparia, C.seraglio, C.sibirica, C.silifkeensis, C.simulans, C.sivasica, C.sorgerae, C.sparsa, C.spathulata, C.stellaris, C.stevenii, C.stricta, C.strigillosa, C.strigosa, C.telephioides, C.telmessi, C.teucrioides, C.tomentosa, C.trachelium, C.trachyphylla, C.tridentata, C.troegerae, C.yaltirikii, C.yildirimlii
Gözlem bildirilen diğer Campanula türleri: C.poscharskyana

Kaynaklar

Davis, 1978, Flora of Turkey and the East Aegean Islands Vol:6 Page:35
NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)

Manifesto: Floranatolica sayfaları amatör bir grup tarafından derlenir hazırlanır; mekânlar, rotalar ve canlılar hakkında genel bilgiler vererek, insanların doğa sevgisi ve onu koruma ve araştırma isteğini arttırmayı hedefler. Floranatolica, bitki gözlemlerini kaydedip organize edebileceğiniz ve diğer gözlemciler ve araştırmacılar ile paylaşabileceğiniz bir platform sağlar. Floranatolica ayrıca gezip gördüğünüz yerlerin parkur, yorum ve gözlemlerini paylaşabileceğiniz bir platformdur. Dileyen herkes Floranatolica'ya gönüllü katkı sağlayabilir. Floranatolica tüm doga yürüyüşçülerini, bitki gözlemcilerini, mantar toplayıcılarını, orman ve park korucularını, ekolojistleri ve doğa tutkunlarını bu amaçla yurttaş bilgin olmaya davet eder; ayrıca tüm bilim insanlarını da gözlemlerini erişilebilir ve sistematik platformlarda paylaşmaya davet eder. Floranatolica biyo-coğrafyamızda tanımlanabilen/keşfedilen tüm verilerin toplumun ortak değeri olduğuna, bu değerin tanınması ve anlaşılması ile onu koruma isteğinin belirgin olarak artacağına inanır. floranatolica.com web sitesi GezenAdam tarafından şekillendirilmiştir; bu sayfalarda yayınlanan içeriklere katkıda bulunmak veya değiştirmemiz gerektiğini düşündüğünüz kısımları bildirmek için bize admin@floranatolica.com adresinden ulaşabilirsiniz. Yasal Uyarı: Bu sayfa Creative Commons Atıf CC-BY-SA 4.0 Uluslararası Lisansı ile yayınlanmaktadır; uygun atıf ve bağlantı vermek kaydı ile bu sayfada yayınlanan görsel ve metinleri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz; bu sayfaya atıf yapmak için MLA, CMOS, APA, ASA, MHRA,... kalıplarından yararlanabilirsiniz. Bu sayfada yayınlanan fotoğraf ve metinlerin tüm sorumluluğu paylaşımı yapan editöre aittir. Editör bu fotograf veya metinleri floranatolica.com web sitesinde yayınlayarak, kendi adı ve bu sayfa bağlantısı verilmesi kaydı ile bunların her ortam veya formatta kopyalanabilir ve yeniden dağıtilabilir olmasına izin verdiğini kabul etmektedir. Editör kendisine ait olmayan ve telif hakkı içeren veya T.C. yasalarına uygunsuz paylaşımlar yapamaz. Florꜳnatolica şikayet postası almadığı sürece bu paylaşımları yayında tutar ve içerik sorumluluğunu kabul etmez. Bu paylaşımların içeriği ile ilgili uygunsuz bir durum olduğunu düşünüyorsanız lütfen admin@floranatolica.com adresine bildiriniz. Bildiriminiz en kısa sürede değerlendirilip size bilgi verilecektir. Çerez Politikası ve Aydınlatma Metni: 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca, kişisel verileriniz; veri sorumlusu olarak Florꜳnatolica web sitesi tarafından KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen kapsamda işlenebilecektir. KVKK Aydınlatma Metninde belirtilen haklarınıza ilişkin taleplerinizi, Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ uyarınca hazırlayarak admin@floranatolica.com eposta adresinden iletebilirsiniz. Reklam Politikası: Bu sayfada yayınlanan reklamlar GoogleAdsense tarafından seçilmekte ve yerleştirilmektedir. Uygunsuz içerikte olduğunu düşündüğünüz reklamları bildiriniz.

Campanula etimolojisi

aucheri etimolojisi

Morfoloji

Gözlemler