floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Campanula rotundifolia
 
Marmara / Balıkesir - Mayıs 2021 © Serdar Ölez
Campanula rotundifoliaCampanula rotundifolia
Gözlem bildir
Meryemana eldiveni
Campanulaceae / Campanula / Campanula rotundifolia
Meryemanaeldiveni (Campanula rotundifolia) Çançiçeğigiller (Campanulaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 200 m´ye kadar yüksekliklerde; açık çalılıklar ve taşlık alanlarda gelişim gösterirler.


Türkiye genelinde Meryemanaeldiveni olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde yuvarlak yapraklı çan çiçeği olarak bilinir. Bilimsel olarak Campanula rotundifolia L. şeklinde tanımlanır. Campanula Latincede küçük çan anlamında kullanılır. Rotundifolia Latincede `yuvarlak` anlamına gelen rotundus kelimesi ile `yaprak` anlamına gelen folium kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; türün yaprak şekline atıfta bulunur. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.
Morfoloji
5-20 cm boylanabilen, çok yıllık, otsu bir türdür. Rizom narindir. Gövdeler dik veya dar açılı yükselir ve dallanmaz; tüysüzdür; çiçekleri çıkıncaya kadar seyrek yapraklıdır. Dip yapraklar 5 x 5 mm´ye kadar boyutlarda ve yuvarlağımsıdır, dip kısmı böbrek şeklinde veya sığ kalpsidir; kenarlar küt dişlidir; bazen çiçek gelişimi ardından da kalıcıdır; yaprak sapı 2-2.5 cm uzunluktadır. Gövde yaprakları değişken boyutta, mızraksı veya şeritsidir; gövdenin orta kısmında yoğunlaşmıştır. Çiçeklenme Temmuz-Ağustos aylarında gerçekleşir; çiçek kurulları seyrektir ve az-çok dallanmıştır; tomurcuk gövdeye dik gelişir; ovaryum sıklıkla pürüzsüz, nadiren kabarcıklıdır; çanak dişler 1-4 mm uzunlukta, şeritsi veya hemen hemen üçgen biçimlidir; taç 5-10 mm çaptadır. Kapsül meyve 4-5 mm uzunlukta, kıvrımlı, konik ve sarkıktır.


Gözlemler
Marmara / Balıkesir
Mayıs 2021 ©Serdar Ölez
Diğer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan Campanula türleri: C.acutiloba, C.aghrica, C.ajugifolia, C.akgulii, C.aktascii, C.alisan-kilincii, C.alliariifolia, C.antalyensis, C.argentea, C.armena, C.aucheri, C.axillaris, C.balansae, C.bellidifolia, C.betonicifolia, C.betulifolia, C.bipinnatifida, C.bluemelii, C.bononiensis, C.bornmuelleri, C.buseri, C.cervicaria, C.choruhensis, C.collina, C.conferta, C.coriacea, C.crispa, C.cymbalaria, C.damboldtiana, C.davisii, C.delicatula, C.demirsoyi, C.dersimensis, C.drabifolia, C.ekimiana, C.erinus, C.fastigiata, C.flaccidula, C.fruticulosa, C.glomerata, C.grandis, C.hacerae, C.hagielia, C.haradjanii, C.hedgei, C.hierosolymitana, C.iconia, C.involucrata, C.isaurica, C.jacquinii, C.kirikkaleensis, C.kotschyana, C.koyuncui, C.lactiflora, C.latifolia, C.ledebouriana, C.leucosiphon, C.lingulata, C.lycica, C.lyrata, C.macrostachya, C.macrostyla, C.malatyaensis, C.mardinensis, C.massalskyi, C.medium, C.mugeana, C.munzurensis, C.myrtifolia, C.oligosperma, C.olympica, C.ovacikensis, C.pamphylica, C.patula, C.peregrina, C.persica, C.persicifolia, C.peshmenii, C.phrygia, C.phyctidocalyx, C.pinnatifida, C.podocarpa, C.pontica, C.postii, C.propinqua, C.psilostachya, C.ptarmicifolia, C.pterocaula, C.pubicalyx, C.pulvinaris, C.pyramidalis, C.quercetorum, C.radula, C.ramosissima, C.rapunculoides, C.rapunculus, C.raveyi, C.retrorsa, C.reuteriana, C.rimarum, C.rotundifolia, C.rumeliana, C.saxonorum, C.sclerotricha, C.scoparia, C.seraglio, C.sibirica, C.silifkeensis, C.simulans, C.sivasica, C.sorgerae, C.sparsa, C.spathulata, C.stellaris, C.stevenii, C.stricta, C.strigillosa, C.strigosa, C.telephioides, C.telmessi, C.teucrioides, C.tomentosa, C.trachelium, C.trachyphylla, C.tridentata, C.troegerae, C.yaltirikii, C.yildirimlii
Türkiye´de varlığı bilinen diğer Campanula türleri: C.poscharskyana
Gözlem bildirilen diğer Campanula türleri: C.poscharskyana




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Çeviri: Ölez S., 2021)
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)