Senek / Pülümür / Tunceli - Haziran 2023 © Serdar Ölez
Gözlem bildir
Erzincansümbülü
Asparagaceae /
Muscari /
Muscari erzincanicum Erzincansümbülü (
Muscari erzincanicum) Kuşkonmazgiller (
Asparagaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de sadece Yukarı Fırat alt bölgesinde yayılış göstermektedir. Özellikle Erzincan çevresi, Pülümür/Tunceli ve Aşkale/ Erzurum´da geniş bir doğal yayılış alanına sahiptir. Bitkinin yayılışı güneyde Kemaliye ilçesine, güneydoğuda Pülümür´ün kuzeyine, kuzeydoğuda Aşkale´ye kadar uzanır ve kuzeyde Kelkit Vadisi ile Karadeniz ile İç-Doğu Anadolu´yu ayıran dağ sıraları ile kesintiye uğrar. Bölge endemik türler açısından oldukça zengindir. Muscari erzincanicum ince serpantin yığınlarında, taşlı ve çakıllı yamaçlarda ve 1250 – 2600 m yükseklikteki bozkırlarda gevşek magmatik dağ eteğinde yetişir (Eker, 2021).
Muscari erzincanicum, M.massayanum ve
M.erdalii´ye benzer, fakat dalgalı kapaklı ve her zaman çentikli genişçe basık kutuplu kapsülü, meyvede uzamayan çiçek sapları ve mat siyah renkli tohumları ile bunlardan ayrışır. Ayrıca
M.massayanum´dan soğanının dış katmanları, çiçek sapı başına yaprak sayısı, silindirik ve daha sık salkımlı çiçek ve meyve kurulu, dikdörtgenimsi ve daha geniş üreyimli çiçekleri, daha geniş çiçek ağzı açıklığı, genç orta çiçeklerin rengi, tohum şekli ve desenleri, tohum dış kabuğu epidermal hücre şekilleri ve antiklinal hücre duvarları ile de ayrışır.
M.erdalii´den ise yumurta biçimli çiçek soğanı, çiçek sapı başına yaprak sayısı, tüysüz ve daha geniş yaprakları, yoğun/orta yoğun ve dar çiçek salkımı, daha kısa çiçek sapları, genç orat çiçeklerin rengi, tohumdaki kütiküla, antiklinal ve periklinal hücre duvarları ile de ayrışır (Eker, 2021).
Bilimsel olarak
Muscari erzincanicum Eker şeklinde tanımlanır.
Muscari etimolojisi
Muscari cins adı Latinceden alınmıştır; misk anlamındaki Yunanca
μόσχαρι (móschari), Bizans Yunancası
μόσκος`dan
(móskos) kelimesinden türetilmiştir; cinsin kokusuna atıfta bulunur.
erzincanicum etimolojisi
Erzincanicum epiteti türün ilk keşfedildiği ve diğer bölgelere göre daha bol olduğu Erzincan ilinden gelmektedir.e atıfta bulunur. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir.
Eker kısaltması bilim insanı Ismail Eker (2008-) için kullanılmıştır; Eker halen (2023) Abant İzzet Baysal Üniversitesi Biyoloji Bölümünde görev yapmaktadır; bitki sistematiği, biyoteknoloji ve botanik alanlarında araştırmalar yapmaktadır.
Senek / Pülümür / Tunceli
