floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Euphorbia peplus
 
Karaburun / İzmir - Temmuz 2020 © Serdar Ölez
Euphorbia peplusEuphorbia peplusEuphorbia peplusEuphorbia peplusEuphorbia peplusEuphorbia peplusphotos
Gözlem bildir
Kıyı sütleğeni
Euphorbiaceae / Euphorbia / Euphorbia peplus
mapmapmapmapmapmapmapmap
Bahçesütleğeni (Euphorbia peplus) Sütleğengiller (Euphorbiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Çatalca-Kocaeli, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesinde; kumluk ve çakıllı deniz kenarlarında ve tuzlu iç göllerin kıyılarında gelişim gösterirler.


Bilimsel olarak Euphorbia peplus L. şeklinde tanımlanır.

Euphorbia etimolojisi

Yunan fizikçisi Euphorbos, kaktüs benzeri bir bitkiden bahsederek güçlü bir müshil olarak kullanıldığını yazmıştır; Numidia Kralı II.Juba MS 12`de bu bitkiye Euphorbos adını vermiştir; 1753`te bu bitkiyi de içeren tüm cins Euphorbia olarak adlandırılmıştır.

peplus etimolojisi

Peplus tür adı karşılıklı yapraklı ve küçük soluk yeşilimsi çiçekli bir cins olan Peplis´e benzerliğine işaret etmektedir;  Peplis türlerinden bazıları akvaryum bitkisi olarak da kullanılmaktadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


Kıyı bölgelerde yere yayılı olarak gelişen, tek yıllık, otsu bir türdür. Gövde sıklıkla tabandan 4 dallıdır; dallar etli, dumanlı, tüysüz, sıklıkla eflatunumsu renktedir ve 40 cm'ye kadar uzayabilir. Yapraklar oraksı-dikdörtgenimsi, 5-15 x 2.5-10 mm boyutlarda, küt uçlu veya çentikli, ± tam kenarlı ve tabanı çarpıktır. Çiçeklenme Haziran-Eylül ayları arasında gerçekleşir; stipül ipliksidir ve 1-1.5 mm uzunluktadır; bezeler kırmızımsı-kahverengidir ve ince beyaz veya pembemsi uzantıları bulunmaktadır. Meyve 4-5 mm çapta ve sıklıkla eflatunumsu renktedir. Tohumlar yumurtamsı-armutsu formda, 2.5-3 mm çaptadır, yüzeyi pürüzsüzdür ve soluk gri renktedir.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Euphorbia peplusKaraburun / İzmir
Temmuz 2020 ©Serdar Ölez
Euphorbia peplusKüre / Kastamonu
Ekim 2022 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer E. peplus taksonları: Euphorbia peplus var. minima, Euphorbia peplus var. peplus
Türkiye´de doğal yayılan diğer Euphorbia türleri: E.acanthothamnos, E.agraria, E.aleppica, E.altissima, E.amygdaloides, E.anacampseros, E.apios, E.arguta, E.arvalis, E.aulacosperma, E.austroanatolica, E.barrelieri, E.belgradica, E.cassia, E.chaborasia, E.chamaesyce, E.characias, E.cheiradenia, E.condylocarpa, E.coniosperma, E.craspedia, E.cyparissias, E.davisii, E.dendroides, E.denticulata, E.dimorphocaulon, E.djimilensis, E.epithymoides, E.eriophora, E.erubescens, E.erythrodon, E.esula, E.exigua, E.falcata, E.fistulosa, E.forsskalii, E.gaillardotii, E.glareosa, E.grisophylla, E.haussknechtii, E.helioscopia, E.herniariifolia, E.heteradena, E.heterophylla, E.hierosolymitana, E.hirsuta, E.humifusa, E.iberica, E.illirica, E.isaurica, E.kotschyana, E.lagascae, E.lathyris, E.ledebourii, E.lucida, E.macrocarpa, E.macroceras, E.macroclada, E.maculata, E.marschalliana, E.microsphaera, E.myrsinites, E.nutans, E.oblongata, E.oblongifolia, E.orientalis, E.oxyodonta, E.palustris, E.pannonica, E.paralias, E.peplis, E.peplus, E.pestalozzae, E.petiolata, E.petrophila, E.phymatosperma, E.physocaulos, E.pisidica, E.platyphyllos, E.prostrata, E.rhabdotosperma, E.rhytidosperma, E.rigida, E.salicifolia, E.sanasunitensis, E.schottiana, E.segetalis, E.seguieriana, E.serpens, E.sintenisii, E.smirnovii, E.spinosa, E.squamosa, E.stricta, E.szovitsii, E.taurinensis, E.terracina, E.thompsonii, E.valerianifolia, E.wittmannii
Gözlem bildirilen diğer Euphorbia türleri: E.hypericifolia, E.marginata, E.milii, E.pulcherrima, E.tirucalli




Kaynaklar
  1. Davis, P. H., Cullen, J., & Coode, M. J. (1967-1988). Flora of Turkey and the east Aegean Islands. Edinburgh University Press.
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)