floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Euphorbia macroclada
 
Nallıhan / Ankara - Haziran 2018 © Serdar Ölez
Euphorbia macrocladaEuphorbia macrocladaEuphorbia macrocladaEuphorbia macrocladaEuphorbia macrocladaEuphorbia macrocladaphotos
Gözlem bildir
Neblul
Euphorbiaceae / Euphorbia / Euphorbia macroclada
mapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmapmap
Neblul (Euphorbia macroclada) Sütleğengiller (Euphorbiaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Çatalca-Kocaeli, Ergene, Güney Marmara, Batı, Orta ve Doğu Karadeniz, Asıl Ege, İç Batı Anadolu, Yukarı Sakarya, Orta Kızılırmak, Yukarı Kızılırmak, Konya, Yukarı Fırat, Erzurum-Kars, Yukarı Murat-Van, Hakkari, Antalya, Adana, Orta Fırat, Dicle alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. 250-2500 m yüksekliklerde; çam ve meşe ormanlarında, bozkırlar, taşlık yamaçlar, kurumuş su kenarları, üzüm bağları, döküntü topraklar ve yol kenarlarında gelişim gösterir.

Türkçe literatürde genellikle Neblul olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde sütleğen olarak bilinir. Bilimsel olarak Euphorbia macroclada Boiss. şeklinde tanımlanır.

Euphorbia etimolojisi

Yunan fizikçisi Euphorbos, kaktüs benzeri bir bitkiden bahsederek güçlü bir müshil olarak kullanıldığını yazmıştır; Numidia Kralı II.Juba MS 12`de bu bitkiye Euphorbos adını vermiştir; 1753`te bu bitkiyi de içeren tüm cins Euphorbia olarak adlandırılmıştır.

macroclada etimolojisi

Macroclada Eski Yunancada `geniş, büyük` anlamına gelen makros kelimesi ile `gövde, dal` anlamına gelen klados kelimesinin birleşiminden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır.

Morfoloji


70 cm boylanabilen, bir köksaptan yükselen çok sayıda basit gövdeli oluşan, çok yıllık otsu bir bitkidir. Sap yaprakları eliptik-mızraksı veya ters mızraksı, 3-8.5 x 0.5-1.8 cm boyutlarda, keskin uçlu veya sivrimsi, tam kenarlı, sıklıkla belirgin şekilde el ayası gibi damarlı; birincil demet yaprakları eliptik-genişçe yumurtamsı; ikincil demet yaprakları eşkenar dörtgen, genişçe yumurtamsı veya böbreksi, küt, dikensi, yuvarlatılmış, tepesi kesik veya sığ kalpsi uçlu, sarımsı renklidir. Çiçeklenme Mayıs-Eylül aylarında; beze genellikle 2 boynuzlu, boynuzlar sıklıkla loblu veya çok parçalı; siyantofil loblar iki bölmeli, yoğun ince yumuşak kısa tüylüdür. Meyve yumurta biçimli, 4-5 mm çapta, üç loblu, tozlu, siğilli ve yumuşak tüylü; tohumlar yumurta biçimli, 3 mm, pürüzsüz, soluk gri; tohum göbeği koniktir.

listMaplistPiclist

Gözlemler


Euphorbia macrocladaGüzelkonak / Gevaş / Van
Temmuz 2021 ©Serdar Ölez
Euphorbia macrocladaNallıhan / Ankara
Haziran 2018 ©Serdar Ölez
Euphorbia macrocladaGürün / Sivas
Ekim 2018 ©Selvinaz Gülçin Bozkurt vd.
Euphorbia macrocladaKıbrıs / Mamak / Ankara
Aralık 2019 ©Serdar Aslan vd.
Euphorbia macrocladaAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Euphorbia macrocladaPülümür / Tunceli
Mayıs 2020 ©Metin Armağan
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Euphorbia türleri: E.acanthothamnos, E.agraria, E.aleppica, E.altissima, E.amygdaloides, E.anacampseros, E.apios, E.arguta, E.arvalis, E.aulacosperma, E.austroanatolica, E.barrelieri, E.belgradica, E.cassia, E.chaborasia, E.chamaesyce, E.characias, E.cheiradenia, E.condylocarpa, E.coniosperma, E.craspedia, E.cyparissias, E.davisii, E.dendroides, E.denticulata, E.dimorphocaulon, E.djimilensis, E.epithymoides, E.eriophora, E.erubescens, E.erythrodon, E.esula, E.exigua, E.falcata, E.fistulosa, E.forsskalii, E.gaillardotii, E.glareosa, E.grisophylla, E.haussknechtii, E.helioscopia, E.herniariifolia, E.heteradena, E.heterophylla, E.hierosolymitana, E.hirsuta, E.humifusa, E.iberica, E.illirica, E.isaurica, E.kotschyana, E.lagascae, E.lathyris, E.ledebourii, E.lucida, E.macrocarpa, E.macroceras, E.macroclada, E.maculata, E.marschalliana, E.microsphaera, E.myrsinites, E.nutans, E.oblongata, E.oblongifolia, E.orientalis, E.oxyodonta, E.palustris, E.pannonica, E.paralias, E.peplis, E.peplus, E.pestalozzae, E.petiolata, E.petrophila, E.phymatosperma, E.physocaulos, E.pisidica, E.platyphyllos, E.prostrata, E.rhabdotosperma, E.rhytidosperma, E.rigida, E.salicifolia, E.sanasunitensis, E.schottiana, E.segetalis, E.seguieriana, E.serpens, E.sintenisii, E.smirnovii, E.spinosa, E.squamosa, E.stricta, E.szovitsii, E.taurinensis, E.terracina, E.thompsonii, E.valerianifolia, E.wittmannii
Gözlem bildirilen diğer Euphorbia türleri: E.hypericifolia, E.marginata, E.milii, E.pulcherrima, E.tirucalli




Kaynaklar
  1. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  2. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  3. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  4. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)