floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Ornithogalum umbellatum
 
Nallıhan / Ankara - Mayıs 2016 © Serdar Ölez
Ornithogalum umbellatumOrnithogalum umbellatumOrnithogalum umbellatum
Gözlem bildir
Akyıldız
Asparagaceae / Ornithogalum / Ornithogalum umbellatum
mapmapmapmapmapmapmapmapmap
Akyıldız (Ornithogalum umbellatum) Kuşkonmazgiller (Asparagaceae) ailesinden bir türdür. Türkiye'de Istranca, Ergene, Güney Marmara, Batı Karadeniz, Asıl Ege, Hakkari, Antalya, Adana alt bölgelerinde doğal yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 150 m yükseklikler arasında; tarlalar, ıslak çayırlıklar, çalılıklar, incir bahçeleri ve benzeri alanlarda yetişirler.

Türkçe literatürde genellikle Akyıldız olarak adlandırılsa da, bazı yörelerde tükürük otu veya sunbala olarak bilinir. Bilimsel olarak Ornithogalum umbellatum L. şeklinde tanımlanır.

Ornithogalum etimolojisi

Ornithogalum Yunancada `kuş` anlamına gelen ornithos kelimesi ile `süt` anlamına gelen gala kelimesinin birleşiminden türetilmiştir; beyaz çiçeklerine atfen adlandırıldığı sanılmaktadır. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. L. kısaltması bilim insanı Carl Linnaeus (1707-1778) için kullanılmıştır; Linnaeus modern taksonominin babası, İsveçli bir botanikçi, doktor ve zoologdur.

Morfoloji


10-30 cm kadar boylanabilen, soğanlı çok yıllık bir bitkidir. Yapraklar şeritsi, genellikle çiçek ekseninden daha uzun, 2-4 mm eninde ve tüysüz, üst yüzeyinde tek beyaz çizgili, tam kenarlı ve tüysüzdür. Çiçeklenme Mart-Mayıs ayları arasında; çiçek durumu yalancı şemsiye, 6-20 çiçekli; çanak ve taç yapraklar 15-21 mm, beyaz, dış kısmı tek yeşil şeritlidir. Meyve kapsül, kanatsız; sapı sert, yatay, hafifçe yay gibi bükülmüş, altta bulunanlar 50-90 mm uzunluktadır.


listMaplistPiclist

Gözlemler


Ornithogalum umbellatumYaşamkent / Ankara
Mayıs 2021 ©Figen Balamur Uğur
Ornithogalum umbellatumDeğirmenyolu / Antakya / Hatay
Mart 2021 ©Asena Iflazoglu
Ornithogalum umbellatumNallıhan / Ankara
Mayıs 2016 ©Serdar Ölez
Ornithogalum umbellatumKaş / Antalya
Şubat 2014 ©Seda Soylu
Ornithogalum umbellatumAnkara
Aralık 2015 ©İsmail Eker vd.
Ornithogalum umbellatumKurucaşile / Bartın
Aralık 2018 ©Bilge Tunçkol ve ark.
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Ornithogalum türleri: O.adanense, O.alatepense, O.alatum, O.alpigenum, O.amplificatum, O.anamurense, O.anatolicum, O.arabicum, O.arcuatum, O.armeniacum, O.balansae, O.beyazoglui, O.boucheanum, O.chetikianum, O.collinum, O.comosum, O.demirizianum, O.erichpaschei, O.euxinum, O.fimbriatum, O.graciliflorum, O.gussonei, O.hajastanum, O.improbum, O.isauricum, O.joschtiae, O.kuereanum, O.lanceolatum, O.luschanii, O.macrum, O.malatyanum, O.mekselinae, O.microcarpum, O.montanum, O.munzurense, O.mysum, O.nallihanense, O.narbonense, O.navaschinii, O.neurostegium, O.nivale, O.nurdaniae, O.nutans, O.oligophyllum, O.orthophyllum, O.pamphylicum, O.pascheanum, O.persicum, O.pyrenaicum, O.refractum, O.sandrasicum, O.sigmoideum, O.sorgerae, O.sphaerocarpum, O.sphaerolobum, O.sumbulianum, O.tardum, O.transcaucasicum, O.uluense, O.umbellatum, O.vasakii, O.wiedemannii




Kaynaklar
  1. Davis, P. H., Cullen, J., & Coode, M. J. (1988). Flora of Turkey and the east Aegean islands. Edinburgh University Press
  2. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  3. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  4. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Flora tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  5. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)