floranatolica
 
Ara Üye girişi DDbtn
-
Viola heldreichiana
 
Başlar / İbradı / Antalya - Nisan 2023 © Serdar Ölez
Viola heldreichianaViola heldreichiana
Gözlem bildir
Gök menekşe
Violaceae / Viola / Viola heldreichiana
mapmapmapmap
Gökmenekşe (Viola heldreichiana) Menekşegiller (Violaceae) ailesinden endemik bir türdür. Türkiye'de Asıl Ege, Antalya, Adana alt bölgelerinde yayılış göstermektedir. Deniz seviyesi ile 1500 m yükseklikler arasında; taşlık kayalık, ardıç altı ve orman açıklıklarında gözlenebilir.

Bilimsel olarak Viola heldreichiana Boiss. şeklinde tanımlanır.

Viola etimolojisi

Viola Latincede bugün `menekşe rengi` olarak bilinen violet kelimesinden türetilmiştir. Tür epiteti ardına yazılan kısaltmalar türü yayınlayan bilim insanlarını belirtir. Boiss. kısaltması bilim insanı Pierre Edmond Boissier (1810-1885) için kullanılmıştır; Boissier İsviçreli botanikçi, kâşif ve matematikçidir; Türkiye´den ve birçok başka ülkeden ve bölgeden bitki örnekleri toplamıştır; çok sayıda bitki cinsini ilk defa Boissier tanımlamıştır.

Morfoloji


daireseldir, 4-6 x 3-5-6 mm boyutlardadır, kenarları düz ve tüysüzdür. Gövde yaprakları daha büyük, yaprak ayası 0.5-2 x 0.2-0.8 cm boyutlarda ve oyalı-testeremsi kenarlıdır, bir kenarda 2-4 dişe sahiptir. Yaprak sapları 0.2-2 cm uzunluğundadır. Stipül yapraklara benzer. Çiçeklenme mart-mayıs ayları arasında gerçekleşir. Çiçek sapları 3-8 cm uzunluğunda, tüysüz, meyvede dik ve üst 1/3’lük kısmında bir çift brakteollüdür. Çanak yapraklar merceksi, yaklaşık eşit, 3-6 mm uzunluğunda, uçta dar sivri ve tüysüzdür. Taç 6-9 mm uzunluğundadır, üst petaller koyu menekşerengi, alttakiler mavimsi-beyaz renktedir, çanağı belirgin biçimde aşar. Korollanın merkezi sakalsı tüylüdür. Meyve elipsoid, belirgin üç köşeli, çanak yapraklardan kısa ve tüysüzdür, olgunlaştığında patlayarak tohumlarını saçar. Tohumlar 1.8-2 mm uzunluğundadır ve tohum kabuğu kırmızımsı kahverengidir.



listMaplistPiclist

Gözlemler


Viola heldreichianaBaşlar / İbradı / Antalya
Nisan 2023 ©Serdar Ölez
Viola heldreichianaKaş / Antalya
Şubat 2014 ©Seda Soylu
Benzer taxonlar
Türkiye´de doğal yayılan diğer Viola türleri: V.alba, V.altaica, V.amani, V.arvensis, V.bocquetiana, V.canina, V.crassifolia, V.denizliensis, V.dichroa, V.dirimliensis, V.ermenekensis, V.gracilis, V.heldreichiana, V.hymettia, V.isaurica, V.jordanii, V.kitaibeliana, V.kizildaghensis, V.modesta, V.occulta, V.odontocalycina, V.odorata, V.parvula, V.pentadactyla, V.reichenbachiana, V.rupestris, V.sandrasea, V.sieheana, V.suavis, V.tricolor, V.velutina, V.yildirimlii, V.yuzufelensis




Kaynaklar
  1. Davis,P.H., Cullen,J., & Coode,M.J. (1962-1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Edinburgh University Press (Kısım çevirisi: Ölez S., 2022)
  2. Dinç, M. (2002). İÇ ANADOLU BÖLGESİ’NDEKİ VIOLA L.(MENEKŞE) CİNSİNİN REVİZYONU [Doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı.
  3. NGBB (2022). Bizim Bitkiler. https://bizimbitkiler.org.tr. Erişim tarihi 5Ağu2022 (Türkiye bitkileri listesi, yayılış bilgileri ve Türkçe adları)
  4. Kırsal Çevre (Sürekli). Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği. http://www.kirsalcevre.org.tr (Gönüllülerin bölgesel gözlemleri ile yayılış bilgilerinin güncellenmesi)
  5. Lindon, Heather, Gardiner, Lauren, Vorontsova, Maria, & Brady, Abigail. (2020). Gendered Author List International Plant Names Index 2020 (Version 2) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.3911077 (Tür epitetlerinde kullanılan bilim insanlarının isim kısaltmaları)
  6. IUCN (2022). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2022-1. (Türkiye´deki tehlike altında bulunan türler listesi)